Naukowcy z Obserwatorium Wulkanu Yellowstone U.S. Geological Survey (USGS) zawsze odrzucają te niepokojące memy, ale to nie znaczy, że badacze ignorują możliwe konsekwencje wybuchu superwulkanu. Oprócz prognozowania szkód, naukowcy nieustannie monitorują region pod kątem oznak drążenia tuneli ze stopionych skał pod ziemią. Naukowcy analizują przeszłe supererupcje, jak również mniejsze wybuchy wulkaniczne, aby przewidzieć, co by się stało, gdyby wulkan Yellowstone wybuchł.
Tutaj głębsze spojrzenie na to, czy wulkan Yellowstone mógłby wywołać globalną katastrofę.
Badanie przeszłości Yellowstone
Większa część Parku Narodowego Yellowstone znajduje się wewnątrz trzech nakładających się na siebie kalder. Płytkie zagłębienia w kształcie misy powstały, gdy podziemna komora magmowa wybuchła w Yellowstone. Za każdym razem wylewało się tak dużo materiału, że ziemia zapadała się w dół, tworząc kalderę. Potężne wybuchy miały miejsce 2,1 mln, 1,3 mln i 640 tys. lat temu. Te minione erupcje służą jako wskazówki do zrozumienia, co by się stało, gdyby doszło do kolejnego megaeksplozji Yellowstone.
Jeśli przyszła supererupcja będzie przypominać swoje poprzedniczki, to płynąca lawa nie będzie stanowić większego zagrożenia. Według USGS, starsze strumienie lawy z Yellowstone nigdy nie dotarły dalej niż do granic parku. Dla wulkanologów największym zmartwieniem jest popiół unoszony przez wiatr. Wyobraź sobie okrąg o średnicy około 500 mil (800 kilometrów) otaczający Yellowstone; badania sugerują, że region wewnątrz tego okręgu może zobaczyć więcej niż 4 cale (10 centymetrów) popiołu na ziemi, naukowcy zgłosili 27 sierpnia 2014 r. w czasopiśmie Geochemistry, Geophysics, Geosystems.
Popiół byłby dość niszczycielski dla Stanów Zjednoczonych, przewidują naukowcy. Opad obejmowałby krótkotrwałe zniszczenie rolnictwa Środkowego Zachodu, a rzeki i strumienie zostałyby zatkane przez szary muł.
Ludzie mieszkający na północno-zachodnim Pacyfiku również mogliby dławić się opadem Yellowstone.
„Ludzie, którzy mieszkają pod wiatr od erupcji, muszą być zaniepokojeni dużymi erupcjami”, powiedział Larry Mastin, wulkanolog USGS i główny autor badania popiołu z 2014 roku. Duże erupcje często rodzą gigantyczne chmury parasolowe, które przesuwają popiół pod wiatr przez pół kontynentu, powiedział Mastin. Chmury te otrzymują swoją nazwę, ponieważ szeroka, płaska chmura unosząca się nad wulkanem przypomina parasol. „Chmura parasolowa zasadniczo zmienia sposób rozprowadzania popiołu” – powiedział Mastin.
Ale Kalifornia i Floryda, które uprawiają większość krajowych owoców i warzyw, zobaczyłyby tylko pył popiołu.
Śmierdząca zmiana klimatu
Kolejna supererupcja wulkanu Yellowstone prawdopodobnie wyrzuci ogromne ilości gazów, takich jak dwutlenek siarki, który tworzy aerozol siarkowy pochłaniający światło słoneczne i odbijający jego część z powrotem w przestrzeń. Wynikające z tego ochłodzenie klimatu może trwać nawet do dekady. Tymczasowa zmiana klimatu mogłaby zmienić wzorce opadów, a wraz z silnymi mrozami spowodować powszechne straty w uprawach i głód.
Ale megablast Yellowstone nie wymazałby życia na Ziemi. Nie było żadnych wyginięć po jego ostatnich trzech ogromnych erupcjach, ani też inne supererupcje nie spowodowały wyginięć w ciągu ostatnich kilku milionów lat.
„Czy wszyscy umrzemy, jeśli Yellowstone wybuchnie? Prawie na pewno odpowiedź brzmi nie,” powiedział Jamie Farrell, ekspert Yellowstone i asystent profesora badań na Uniwersytecie w Utah. „Było całkiem sporo supererupcji w ciągu ostatnich kilku milionów lat, a my wciąż jesteśmy w pobliżu.”
Naukowcy zgadzają się jednak, że wciąż jest wiele do nauczenia się o globalnych skutkach supererupcji. Problem polega na tym, że te masywne wybuchy są rzadkie, uderzając gdzieś na Ziemi tylko raz lub dwa razy na milion lat, jedno z badań wykazało. „Wiemy z dowodów geologicznych, że były to ogromne erupcje, ale większość z nich miała miejsce na tyle dawno temu, że nie mamy zbyt wielu szczegółów na temat ich konsekwencji” – powiedział Mastin. „Te wydarzenia były tak rzadkie, że naszą radą było, aby się tym nie przejmować.”
Dużo bardziej prawdopodobny scenariusz zniszczeń pochodzi z mniej przewidywalnych zagrożeń – dużych trzęsień ziemi i wybuchów hydrotermalnych w obszarach, po których wędrują turyści. „Te stanowią ogromne zagrożenie i mogą mieć ogromny wpływ na ludzi” – powiedział Farrell.
Doniesienia o supererupcji są przesadzone
Cywilizacja ludzka z pewnością przetrwa supererupcję, więc obalmy kolejny mit. Pod kultowymi gejzerami i błotnymi garnkami Yellowstone nie ma basenu ze stopioną skałą. Skorupa ziemska i płaszcz pod Yellowstone są rzeczywiście gorące, ale są one w większości stałe, z małymi kieszonkami roztopionej skały rozrzuconymi wszędzie, jak woda w gąbce. Około 9 procent gorącego blob jest stopiony, a reszta jest stała, naukowcy zgłosili 15 maja 2015 r. w czasopiśmie Science. Ta komora magmowa spoczywa od 3 do 6 mil (5 do 10 km) pod parkiem.
Oszacowania różnią się, ale komora magmowa może potrzebować osiągnąć około 50 procent stopienia, zanim stopiona skała zbierze się i wymusi swoją drogę na zewnątrz. „To nie wygląda jak w tym momencie, że zbiornik magmy jest gotowy do erupcji”, powiedział Farrell, współautor badania z 2015 roku w czasopiśmie Science.
Jak badacze mierzą magmę? Fale sejsmiczne podróżują wolniej przez gorącą lub częściowo stopioną skałę niż przez normalną skałę, więc naukowcy mogą zobaczyć, gdzie magma jest przechowywana i ile tam jest, poprzez mapowanie, gdzie fale sejsmiczne podróżują wolniej, powiedział Farrell.
Region przechowywania magmy nie zwiększa się również w rozmiarze, przynajmniej tak długo, jak naukowcy monitorowali podziemia parku. „To zawsze był ten rozmiar, to po prostu jesteśmy coraz lepiej na to patrzeć,” Farrell said.
Uważaj na małe erupcje
Tak jak w przypadku mapowania magmy, nauka przewidywania erupcji wulkanicznych jest ciągle udoskonalana. Większość naukowców uważa, że gromadzenie się magmy byłoby wykrywalne przez tygodnie, może lata, poprzedzające poważną erupcję Yellowstone. Znaki ostrzegawcze obejmowałyby charakterystyczne roje trzęsień ziemi, emisje gazów i gwałtowne deformacje gruntu.
Ktoś, kto wie o tych sygnałach ostrzegawczych, może spojrzeć na park dzisiaj i pomyśleć: „Whoa, coś dziwnego się dzieje!”. Yellowstone jest żywym wulkanem i zawsze są tam małe trzęsienia ziemi powodujące wstrząsy, a także gaz sączący się z ziemi. Wulkan nawet oddycha – powierzchnia ziemi pęcznieje i opada, gdy gazy i płyny przemieszczają się po wulkanicznym systemie „hydraulicznym” pod parkiem.
Ale codzienne wstrząsy w parku nie zwiastują zagłady. Obserwatorium Wulkanu Yellowstone nigdy nie widziało znaków ostrzegawczych zbliżającej się erupcji w parku, według USGS.
Czego szukają naukowcy? Po pierwsze, charakterystycznych trzęsień ziemi wywołanych przez poruszającą się stopioną skałę. Magma tunelująca pod ziemią uruchamia sygnały sejsmiczne, które różnią się od tych generowanych przez przesuwające się linie uskoków. „Widzielibyśmy trzęsienia ziemi poruszające się według wzoru i coraz płytsze,” powiedział Farrell. Aby dowiedzieć się o wzorcach trzęsień ziemi, których należy szukać, wróćmy do erupcji wulkanu Bardarbunga na Islandii w 2014 roku. Zarówno amatorzy, jak i eksperci „obserwowali” podziemny wzrost magmy Bardarbunga poprzez śledzenie trzęsień ziemi. Ostateczne wybicie się na powierzchnię zostało niemal natychmiast ogłoszone na Twitterze i innych mediach społecznościowych. Podobnie jak w przypadku Islandii, wszystkie dane sejsmiczne Yellowstone są publicznie dostępne dzięki U.S. Geological Survey’s Yellowstone Volcano Observatory i University of Utah.
„Mielibyśmy dobre wyobrażenie, że magma porusza się w górę do płytkich głębokości” – powiedział Farrell. „Najważniejsze jest to, że nie wiemy, kiedy i czy dojdzie do kolejnej erupcji, ale mielibyśmy odpowiednie ostrzeżenie.”
Follow us @livescience, Facebook & Google+. Oryginalny artykuł na Live Science.
Recent news
.
Dodaj komentarz