De eerste bekende bewoners van Baskenland dateren uit het Neder-Paleolithicum, ongeveer 200.000 jaar geleden.

Baskische herder
Baskische herder

De Romeinen bleven in Baskenland tot de val van hun Rijk, hoewel hun aanwezigheid nooit massaal was.
Na de verdwijning van de Romeinen waren het de Vascons die het gebied beheersten, hoewel in voortdurende strijd met volkeren uit Europa.

Het Koninkrijk Navarra, werd opgericht om de expansie door de Franken en de Moslims te stoppen. Dit koninkrijk strekte zich uit van de Pyreneeën tot het zuiden van Baskenland en omvatte het huidige continentale Navarra (Nafarroa Beherea of Neder-Navarra).

In 1515 veroverde Fernando de Katholiek, koning van Spanje, Opper-Navarra (schiereiland) en plaatste het onder de kroon van Castilië.

Vanaf deze data was het lot van Baskenland onverbiddelijk verbonden met Frankrijk en Spanje.

Ondanks eindeloze politieke en militaire conflicten waren de Middeleeuwen een periode die rijk was aan ontwikkelingen in Baskenland.

Na de Franse Revolutie (1789) werden de Baskische provincies ten noorden van de Pyreneeën opgeheven en vervangen door departementen (90 in de gehele Republiek).

De Carlistenoorlogen werden in het zuiden van Baskenland gedurende de hele XIXe eeuw uitgevochten. Dit was het moment waarop de fueros hier verloren gingen. De monarchie volgde op de Carlistenoorlogen, de Spaanse Republiek en de Burgeroorlog.

In 1981 werd de Baskische regering opgericht, op Araba, Bizkaia en Gipuzkoa die het autonomiestatuut van Gernika goedkeurden.
Navarre was voorbestemd een eigen regering en parlement te krijgen.

De Basken in de diaspora van hun kant blijven nauwe banden houden met Baskenland.

Het aantal Basken of afstammelingen van Basken in de diaspora (10 miljoen) is veel groter dan het aantal inwoners van Baskenland.