Koning Salomo was de vierde (of derde) heerser van het Verenigd Koninkrijk Israël. Hij wordt vooral herinnerd vanwege zijn wijsheid (vandaar het Engelse idioom ‘as wise as Solomon’), hoewel hij ook een welvarende en machtige koning was. Salomo wordt zeer vereerd in de drie Abrahamitische godsdiensten jodendom, christendom en islam en wordt genoemd in de Hebreeuwse Bijbel (of Oude Testament), de Koran en de Hadiths. Bovendien groeiden in latere tijden verschillende legenden rond de figuur van Salomo, die zijn toch al meer dan levensgrote karakter nog versterkten.

Het verhaal van Salomo eindigt echter als een tragedie, omdat zijn koninkrijk na zijn dood in tweeën uiteenvalt – het noordelijke koninkrijk Israël en het zuidelijke koninkrijk Juda. Dit wordt beschouwd als een straf van God voor het zondige gedrag van de koning, en daarom kan het verhaal van Salomo ook gelezen worden als een morele vertelling.

Het grootste deel van wat we weten over het leven en de regering van Koning Salomo is te vinden in de Hebreeuwse Bijbel, in het bijzonder de eerste 11 hoofdstukken van het Eerste Boek der Koningen, en de eerste negen hoofdstukken van het Tweede Boek der Kronieken. In de Hebreeuwse Bijbel wordt ons verteld dat Salomo de zoon was van David en Bathseba. Salomo’s moeder was de vrouw van Uria de Hethiet, een van Davids generaals.

Volgens de Hebreeuwse Bijbel was Uria op een buitenlandse missie, toen David, vanaf een dak, Bathseba zag baden. Verteerd door lust, liet David Bathseba naar hem toe brengen en maakte haar zwanger. Toen David hoorde dat Bathsheba de vrouw van Uria was, wilde hij zijn wandaad verbergen en besloot hij zijn generaal te laten doden. Hij deed dit door Uria opzettelijk in de voorste linies te plaatsen en liet zijn kameraden hem in het heetst van de strijd in de steek laten.

David verleidt Bathseba. (FA2010 / Public Domain )

Toen Uriah door de vijand was gedood, trouwde David met Bathseba. De dood van het eerste kind van het paar wordt gezien als Gods straf voor Davids zonden. De koning had later berouw en Salomo werd geboren.

Solomon neemt de troon op

Hoewel Salomo niet Davids oudste zoon was, en dus niet de natuurlijke troonopvolger, volgde hij zijn vader op als koning. Toen David de dood naderde, was zijn hof verdeeld over de kwestie van de troonsopvolging, en de twee voornaamste kanshebbers op de troon waren Salomo en zijn oudere halfbroer, Adonia, Davids troonopvolger. Adonia had machtige aanhangers, met als twee belangrijkste de legeraanvoerder Joab en de hogepriester Abiathar.

Toen David op zijn sterfbed lag, maakte Adonia zijn aanspraak op de troon bekend. Een van Salomo’s medestanders was de profeet Nathan, die Bathseba waarschuwde voor Adonia’s daden. Bathseba en Nathan smeedden een complot om David Salomo tot koning te laten uitroepen. Hun plan werkte en toen Adonia’s aanhangers van het nieuws hoorden, sloegen zij onmiddellijk op de vlucht.

Adonia zelf zocht zijn toevlucht in de tent waarin de Ark des Verbonds stond en kreeg gratie van zijn broer. Later werd Adonia echter ter dood gebracht. Salomo zuiverde meedogenloos zijn tegenstanders en plaatste zijn medestanders op machtsposities, waardoor hij zijn eigen positie consolideerde.

Toen Salomo eenmaal zijn troon had veiliggesteld, kon hij zich gaan bezighouden met zaken buiten zijn koninkrijk. Een van de eerste dingen die hij deed, was een bondgenootschap met Egypte sluiten en dat bezegelen door de dochter van de Egyptische farao tot zijn eerste vrouw te maken. Naast diplomatie kon Salomo ook rekenen op de militaire macht van het koninkrijk.

Solomon wordt tot koning gezalfd. (2A02A03F / Public Domain )

Van Salomo wordt gezegd dat hij meer dan 40.000 stallen voor paarden en strijdwagens bezat, evenals 12.000 bereden ruiters. Zo werden militaire operaties in Syrië uitgevoerd, om de handelsroute over land in handen te krijgen. In plaats van het gebied slechts met een militaire macht te bezetten, voerde Salomo een kolonisatiepolitiek en stichtte burgerkolonies in het veroverde gebied.

In de Hebreeuwse Bijbel wordt Salomo beschreven als een machtige koning die heerste over een uitgestrekt koninkrijk, “en Salomo heerste over al de koninkrijken van de rivier de Eufraat tot aan het land van de Filistijnen, tot aan de grens van Egypte”. Bovendien zou hij in één jaar 666 talenten (ca. 18.000 kg) goud aan tribuut hebben ontvangen. Bovendien kwam het koninkrijk tot bloei als gevolg van de handel.

De grote rijkdom die Salomo vergaarde, samen met de relatieve rust van zijn bewind, stelden de koning in staat monumentale bouwprojecten in Jeruzalem uit te voeren. Salomo bouwde een prachtig paleis voor zichzelf en breidde de muren van de stad uit.

De Tempel van Salomo

Solomo’s meest ambitieuze bouwproject was echter de Tempel, ook bekend als Salomo’s Tempel of de Eerste Tempel. Dit monument diende niet alleen als permanent onderkomen voor God en de Ark des Verbonds, maar was ook het symbool van eenheid voor het Joodse volk. Deze Tempel werd later verwoest toen Jeruzalem in 587 v. Chr. door de Babyloniërs onder Nebukadnezar II werd veroverd. De bouw van de Tempel nam zeven jaar in beslag en de voor het project benodigde middelen weerspiegelen eens te meer Salomo’s macht als vorst. Het bouwmateriaal voor de Tempel (en ook voor Salomo’s andere bouwprojecten) werd geleverd door Hiram I, de Phoenicische koning van Tyrus. In ruil daarvoor stuurde Salomo elk jaar grote hoeveelheden voedsel naar de stad.

Solomon en het plan voor de Eerste Tempel. (Dauster / Publiek domein)

Als mankracht ronselde Salomo slaven van niet-Israëlitische stammen, waaronder de Amorieten, Hethieten, Perizzieten, Hivieten en Jebusieten. Toen de Tempel voltooid was en de Ark des Verbonds in het Heilige der Heiligen was geplaatst, vierde Salomo dat met een offer van 22.000 ossen en 120.000 schapen. Daarna was er een feest dat 14 dagen duurde.

De Tempel was een architectonisch wonder, en het is dan ook niet verwonderlijk dat sommige van de latere legenden over Salomo er om draaien, waaronder het gebruik dat de koning maakte van demonen voor de bouw ervan. Het verhaal van hoe Salomo de macht kreeg om demonen te beheersen is te vinden in een pseudepigrafisch werk dat bekend staat als het Testament van Salomo.

King Solomon and Demon Legends

In dit werk, dat ten onrechte aan Salomo zelf wordt toegeschreven, wordt gezegd dat de hoofdopzichter van de koning werd geplaagd door een demon, die de helft van zijn loon en voedsel stal, en zijn leven leegzoog door aan de duim van zijn rechterhand te zuigen. Omdat hij niet wist wat hij moest doen, bad Salomo tot God om hulp, en kreeg van de aartsengel Michaël een magische ring. Deze ring had het zegel van God (in de vorm van een pentagram) en gaf Salomo de macht om demonen te beheersen.

  • De Verloren en Begeerde Schatten van Koning Salomo
  • De Mijnen van Koning Salomo Ontdekt: Kings and Pharaohs – Part I
  • Ancient Book Teaches Amazing Mental Abilities

Solomon’s magische ring had het Zegel van Salomo erop, dat vaak wordt beschouwd als de Ster van David. (Pitoutom / CC BY-SA 3.0 )

Toen Salomo de ring had gebruikt om de demon te bedwingen die zijn hoofdopzichter lastig viel, liet de koning hem Beëlzebub, de leider van de demonen, voor zich brengen. Met zijn ring bedwong Salomo Beëlzebub en beval hem een andere demon te brengen. Dit ging zo door, totdat een groot aantal demonen voor Salomo was verzameld.

De koning ging over tot het een voor een ondervragen van de demonen en vernam van elk hun naam, hun verblijfplaats (vooral de ster waarmee zij verbonden zijn), hun oorsprong, d.w.z. welke engel zij oorspronkelijk waren, hun kwade functies, welke engelen macht over hen hadden, en, in bepaalde gevallen, het woord dat hen kon verdrijven. Het behoeft geen betoog dat het Testament van Salomo een boek is over demonologie, een genre dat in het 1e millennium na Christus zeer populair was.

Er zijn nog veel meer verhalen over Salomo’s omgang met demonen. Zoals gezegd, in de legenden zou Salomo demonen hebben gebruikt bij de bouw van de tempel. De enorme stenen zouden uit zichzelf zijn opgestaan en op hun respectievelijke plaatsen zijn neergekomen, een teken dat zij werden bewogen door de demonen onder controle van Salomo.

Een andere legende spreekt over de shamir, een voorwerp/wezen dat de macht had om steen, ijzer en zelfs diamant te veranderen. Omdat metaal als een oorlogsvoorwerp werd beschouwd, was metalen gereedschap verboden bij de bouw van de Tempel. Daarom wilde Salomo de shamir bemachtigen.

Volgens één versie van het verhaal was het de demon Ashmedai (Asmodeus) die Salomo de locatie van de shamir onthulde. In een andere versie was het Salomo’s adelaar die hem uit het paradijs bracht. In een derde werd de shamir door de prins van de zee toevertrouwd aan een haan uit de bergen, die gezworen had erover te waken.

Toen Salomo’s mannen het nest van de haan vonden, bedekten zij het met glas. De vogel gebruikte de shamir om het glas te breken en Salomo’s mannen maakten de vogel bang, waardoor hij de shamir liet vallen en zij hem konden vangen. De shamir wordt vaak beschreven als een worm, hoewel in sommige versies wordt gezegd dat het een voorwerp is, misschien met radioactieve eigenschappen.

In een andere legende vraagt Salomo aan de Ashmedai wat demonen machtig kan maken over mensen. De demon vraagt Salomo’s ring om een demonstratie, waarmee de koning instemt. Zodra Ashmedai de ring echter in handen kreeg, gooide hij hem in zee, waar hij door een vis werd verzwolgen.

De demon slokte Salomo op en spuwde hem over een grote afstand uit. Het gevolg was dat Salomo ver van zijn eigen koninkrijk tot een pauper werd gereduceerd en van stad naar stad moest trekken. Uiteindelijk kwam Salomo in een Ammonitische stad terecht en vond werk in de keukens van de koning. Op een dag bereidde Salomo een maaltijd voor de koning, die het zo lekker vond dat hij Salomo de vorige kok liet vervangen.

Na verloop van tijd werd de dochter van de koning, Na’amah, verliefd op Salomo. De koning keurde dit echter af, omdat hij Salomo een gewone man vond en liet het paar daarom verbannen. Het paar zwierf rond totdat zij in een kuststad aankwamen, waar zij een vis kochten om te eten. Toen Salomo de maaltijd bereidde, vond hij zijn magische ring in de buik van de vis en kreeg daarmee zijn troon terug.

De wijsheid van koning Salomo

Terugkerend naar de Bijbelse bronnen, wordt Salomo beschreven als een wijze koning. In het Eerste Boek der Koningen verschijnt God aan Salomo in een droom, en biedt de koning aan wat hij maar wil. Salomo vraagt om wijsheid, wat God zo behaagt dat Hij niet alleen deze wens inwilligt, maar hem ook rijkdom, macht en voorspoed schenkt. Het verhaal dat volgt is misschien wel het bekendste verhaal over Salomo’s wijsheid.

In dit Bijbelse verhaal kwamen twee vrouwen voor Salomo met hun baby’s, de een levend en de ander dood. Elke vrouw beweerde de moeder van het levende kind te zijn. Salomo beval het kind voor zich te brengen en beval zijn wachter het kind in tweeën te snijden, zodat elke vrouw een gelijk stuk zou krijgen.

Eén der vrouwen deed afstand van haar aanspraak als moeder van het kind, ten einde het kind te redden. Hieruit concludeerde Salomo dat deze vrouw de echte moeder was.

Solomo’s wijsheid verspreidde zich wijd en zijd en trok vele bezoekers naar zijn hof. Een van de beroemdste was de koningin van Scheba, die regeerde over een koninkrijk in het huidige Ethiopië en Jemen. In het Bijbelse verslag bezoekt de koningin van Scheba Salomo in Jeruzalem en brengt haar geschenken van goud en specerijen mee. In ruil daarvoor bood Salomo de koningin alles wat zij verlangde.

Volgens de Ethiopische traditie werd uit het bezoek van de koningin van Scheba aan Salomo’s hof een kind geboren, de toekomstige Menilek I, de stichter van Ethiopië’s Solomonische dynastie. Deze dynastie regeerde over Ethiopië tot de laatste keizer, Haile Selassie, in 1974 werd afgezet.

Het bezoek van de koningin van Sheba aan koning Salomo. (Rsberzerker / Public Domain)

Koning Salomo’s ondergang

Naarmate Salomo’s regering vorderde, begon de koning echter steeds verder van God af te drijven. In Salomo’s 20e jaar als koning verscheen God opnieuw aan de koning in een droom. Opnieuw beloofde God de koning wijsheid, rijkdom en macht.

  • 10 symbolen uit de oudheid waarvan je de betekenis denkt te kennen (maar waarschijnlijk niet weet)
  • De mijnen van koning Salomo ontdekt: Ancient Treasures – Part II
  • Bevat nieuw vertaalde Hebreeuwse tekst inzicht in Koning Salomo’s schatten?

God belooft Salomo wijsheid in een droom. (Jonund / Public Domain )

Op hetzelfde moment kreeg Salomo een waarschuwing. Als hij of zijn nakomelingen zich van God zouden afkeren en andere goden zouden aanbidden, zouden zij uit het land Israël worden weggerukt en zou God de tempel afwijzen. Ondanks al zijn wijsheid lijkt Salomo geen acht te hebben geslagen op de waarschuwing van God.

Van Salomo staat opgetekend dat hij 700 vrouwen en 300 bijvrouwen had, van wie velen niet-Israëlieten waren. Deze vrouwen brachten hun goden met zich mee en Salomo zou door hen op een dwaalspoor zijn gebracht. Salomo begon afgoderij te plegen en aanbad deze vreemde goden.

Een andere opvatting is dat Salomo’s huwelijken bedoeld waren om bondgenootschappen te sluiten met naburige niet-Israëlitische stammen, en dat Salomo door het aanbidden van deze vreemde goden zijn relatie met zijn bondgenoten verbeterde. Hoe dan ook, God was hier zeer ontstemd over en er ontstond chaos in Israël.

Na Salomo’s dood werd het Verenigd Koninkrijk van Israël in tweeën gedeeld. Het noordelijke koninkrijk, bekend als het Koninkrijk Israël, werd gesticht door Jeroboam, een van Salomo’s ambtenaren die in opstand kwam, terwijl het zuidelijke, het Koninkrijk Juda, werd geregeerd door Rehoboam, Salomo’s zoon.

Na Salomo’s dood splitste het Verenigd Koninkrijk van Israël zich op in het Koninkrijk Israël en het Koninkrijk Juda. (Malus Catulus / CC BY-SA 3.0 )

Solomon regeerde in totaal 40 jaar en de Hebreeuwse Bijbel vermeldt dat hij een natuurlijke dood stierf. Een interessant verslag van Salomo’s dood is te vinden in de Koran. Volgens deze bron stierf Salomo voordat de Tempel voltooid was. Omdat de koning op zijn staf leunde toen hij stierf, wisten de demonen (of in dit geval, de djinns) die voor hem werkten niet van zijn dood, en gingen zij dus door met de bouw van de tempel.

Tegelijkertijd vrat een worm zich een weg door de staf. Een jaar later werd de staf uitgehold, waardoor Salomo’s lichaam instortte en zijn dood aan iedereen bekend werd. Tegen die tijd was de Tempel voltooid.

Top afbeelding: Koning Salomo is het beroemdst om zijn wijsheid in het verhaal van Het Oordeel van Salomo. Bron: Dcastor / CC BY-SA 3.0 .

Door Wu Mingren

American-Israeli Cooperative Enterprise. 2019. Koning Salomo . Beschikbaar op: https://www.jewishvirtuallibrary.org/king-solomon

Hirsch, E., Price, I., Bacher, W., Seligsohn, M., Montgomery, M., and Toy, C. 2011. Salomo. Beschikbaar op: http://www.jewishencyclopedia.com/articles/13842-solomon

Isbouts, J.-P. 2019. De rijke, wijze regering van koning Salomo deed Israël bloeien . Beschikbaar op: https://www.nationalgeographic.com/culture/people-in-the-bible/story-kin…

Koning Salomo Legende. 2019. Koning Salomo Vertellingen & Verhalen . Verkrijgbaar bij: http://www.kingsolomonlegend.com/king-solomon-tales.html

M.B., K., 2017. Van Grimoires, Legenden en Mythologieën: Koning Salomo de Magiër . Beschikbaar bij: https://brewminate.com/of-grimoires-legends-and-mythologies-king-solomon…

New World Encyclopedia. 2019. Koningin van Sheba . Beschikbaar op: https://www.newworldencyclopedia.org/entry/Queen_of_Sheba

Nieuwe Wereld Encyclopedie. 2015. Solomon. Beschikbaar op: https://www.newworldencyclopedia.org/entry/Solomon

Segal, E. 1994. De geest van koning Salomo. Beschikbaar op: https://people.ucalgary.ca/~elsegal/Shokel/940602_Genie.html

Stefon, M., en Gordon, C. 2019. Salomo – Koning van Israël . Beschikbaar op: https://www.britannica.com/biography/Solomon

De redactie van Encyclopaedia Britannica. 2019. Bathsheba. Available at: https://www.britannica.com/biography/Bathsheba-biblical-figure

The Editors of Encyclopaedia Britannica. 2019. Koningin van Sheba . Available at: https://www.britannica.com/biography/Queen-of-Sheba

Toy, C. 2011. Salomo, Testament van: . Available at: http://www.jewishencyclopedia.com/articles/13845-solomon-testament-of

Wood, M. 2011. De koningin van Sheba. Available at: http://www.bbc.co.uk/history/ancient/cultures/sheba_01.shtml