Explains > Behaviors > Blame > Why We Blame Others

Badness | Status | Projection | Explaining |Defending | Conditioning | See also

Waarom hebben we de neiging om andere mensen de schuld te geven? We doen het zo vaak en zo gemakkelijk, maar wat is het onderliggende psychologische doel?

Slechtheid

Een verklaring die we onszelf vertellen als we anderen de schuld geven is dat ze slecht zijn. Slecht zijn betekent echter niet alleen dat men opzettelijk waarden schendt, maar ook dat men dit herhaaldelijk doet en zonder zich om anderen te bekommeren. Slecht zijn is een permanente toestand, een onveranderlijke eigenschap. Slechts weinigen kunnen worden beschreven als zo slecht.

Door de rollen om te draaien, kan het beschuldigen zelf worden gezien als een slechte daad, dus misschien kun je de beschuldiger de schuld geven, door erop te wijzen dat hij te snel beschuldigt en onvoldoende bewijs heeft. Er is een regel uit de Bijbel (Johannes 8:7) die zegt ‘Laat degene die zonder zonde is de eerste steen werpen’, wat impliceert dat niemand onschuldig is en dus niet gekwalificeerd is om anderen de schuld te geven.

Waarom geven we dan nog steeds de schuld?

Status

We hebben een diepe behoefte aan een gevoel van identiteit, en één manier waarop we dit doen is door sociale vergelijking, onszelf afzetten tegen anderen. Als we onszelf hoger in de maatschappelijke pikorde kunnen plaatsen, voelen we ons belangrijker en hebben we een groter gevoel van controle.

Veel van onze gesprekken met anderen zijn in feite een sociaal duel waarin we een hogere status dan anderen nastreven. En beschuldigen is een van de middelen die we daarvoor gebruiken. Als de ander slecht is, dan moeten wij wel relatief goed zijn.

Projectie

Een andere reden voor schuld is dat we ons ergens slecht over voelen en van dat slechte gevoel af willen, dus projecteren we dat gevoel op anderen. Anderen de schuld geven zet hen neer als slecht, zodat we vervolgens onze slechte gevoelens op hen kunnen projecteren.

In feite zeggen we ‘Ik kan dit slechte gevoel niet aan, dus ik wil dat jij het voor mij wegneemt’. Natuurlijk is het niet zo eenvoudig, maar deze methode is geworteld in de kindertijd denken, maar blijft tot ver in het volwassen leven.

Als we ons kunnen concentreren op het slechte van anderen dan neemt dit onze gedachten af van de slechte gevoelens in onszelf. Projectie kan dus werken door afleiding.

Uitleggen

Wanneer iets verkeerd gaat, wordt onze diepe behoefte om uit te leggen waardoor het probleem is ontstaan getriggerd.

Een manier om de oorzaak te vinden is om iemand de schuld te geven. Dit is een verrassend veel voorkomende aanpak in organisaties waar een ‘schuldcultuur’ ervan uitgaat dat iemand schuld heeft aan elk probleem en elke kwestie. Het resultaat is dat mensen snel oordelen over anderen en even snel verantwoordelijkheid ontlopen of ontkennen.

Wat gemakkelijk over het hoofd wordt gezien, is dat de meeste problemen worden veroorzaakt door de context of het systeem en niet door mensen. Slechts weinigen gaan naar hun werk met de gedachte ‘vandaag zal ik falen’. Weinigen zijn ook lui of onbekwaam.

Verdedigen

Wanneer we het gevoel hebben dat we worden aangevallen, kunnen we schuldigen aanwijzen als een methode om ons te verdedigen.

Als iemand ons de schuld geeft, dan wordt gesuggereerd dat (a) er iets mis is gegaan, en (b) dat het onze verantwoordelijkheid was. We kunnen (a) accepteren en (b) afleiden door te suggereren dat iemand anders de schuldige is, of rechtstreeks in de tegenaanval gaan door de schuldige aan te wijzen.

Als we geen schuld hebben, geven we de schuld om ons te verdedigen. Als we wel schuld hebben, dan geven we de schuld om af te buigen. In beide gevallen beschermen we onszelf door de vinger elders te leggen.

Aanvallen

Soms geven we anderen de schuld minder omdat we de aandacht van onszelf afleiden en meer omdat we anderen specifiek willen aanvallen.

Een veel voorkomende reden om anderen aan te vallen is dat we een wrok tegen hen koesteren, omdat we geloven dat ze op de een of andere manier slecht of onwaardig zijn en daarom straf verdienen. Misschien hebben ze ons in het verleden ten onrechte beschuldigd. Misschien hebben ze een van onze vrienden gekwetst. In elk geval wordt de gelegenheid om te beschuldigen gebruikt als een handige methode van subtiele aanval.

Conditionering

In conditionering wordt een stimulus gekoppeld aan een actie om te motiveren. Veel van de manier waarop we anderen proberen te motiveren is gebaseerd op dergelijke aannames.

Beschuldigen is een vorm van straffen en zal waarschijnlijk leiden tot vermindering van de acties die de persoon onderneemt. Het is een slechte motivator om mensen op specifieke andere manieren te laten handelen.

Een van de grote sociale voordelen van schuld is dat het mensen conditioneert zich te gedragen volgens de regels van de samenleving. Alleen al de angst om de schuld te krijgen, en de gevolgen daarvan, is vaak voldoende om naleving te bereiken. Op deze manier is het geven van de schuld ook een manier om signalen naar anderen te sturen.

Hoewel het geven van de schuld kan werken, is het beladen met moeilijkheden omdat mensen niet zo eenvoudig zijn als dieren, waarmee het oorspronkelijke onderzoek werd gedaan. Wanneer mensen de schuld krijgen, kunnen ze zich verzetten en terugvechten met hun eigen aanval. Het kan ook lijken alsof ze niets doen, maar toch wrok koesteren die zich uit in een lange reeks van nutteloze handelingen.

Er kan ook een ongewenst conditioneringseffect optreden, waarbij de onderliggende veronderstelling dat de beschuldigde persoon slecht is, ertoe leidt dat hij dit gaat geloven, met als gevolg dat hij zich slecht blijft gedragen.

Zie ook

Attributietheorie, status,conditionering,copingmechanismen