Werken slaappillen?

Werken slaappillen? Dat is de grote vraag van de dag, omdat veel mensen hun toevlucht blijven nemen tot slaappillen om hun slapeloosheid te beheersen, ondanks de groeiende bezorgdheid over de risico’s die ze met zich meebrengen. Laten we daarom eens nader bekijken hoe slaappillen werken en hoe effectief ze zijn.

Eerst, hoe werken slaappillen?

Er is een heel gewone chemische boodschapper in de hersenen, die zich aan neuronen hecht om hun activiteit te verminderen. Het is de GABA. Als referentieremmende neurotransmitter vertraagt het de zenuwtransmissie en voorkomt het neuronale hyperactiviteit (d.w.z. angst). Het bevordert dus kalmte en ontspanning.

Als neurotransmitter wordt GABA door een neuron vrijgemaakt en bindt het zich aan de GABA-receptoren van een ander neuron. Door zich vast te hechten, activeert het de opening van het “chloridekanaal” in het midden van de ontvanger. Chloride-ionen, die van nature aanwezig zijn in de extracellulaire vloeistof, nemen dan dit kanaal en dringen binnen in het neuron. Door hun negatieve lading wijzigen deze ionen de elektrische lading van het neuron. Door deze polarisatie wordt het neuron minder “prikkelbaar” en minder gevoelig voor andere prikkels. Zijn activiteit wordt vertraagd: hij wordt geremd.

Slaappillen, benzodiazepinen genaamd, hebben de eigenschap zich eveneens te binden aan GABA-receptoren (op een ontvangstplaats die zeer dicht bij die van de GABA-neurotransmitter ligt).
Zo versterken zij de werking van de GABA-neurotransmitter: door de openingsfrequentie van het chloridekanaal te verhogen, laten zij meer chloride-ionen in het neuron doordringen. Hierdoor neemt de neuronale activiteit sterker af!
Hoe meer een individu benzodiazepinen opneemt, hoe sterker de remming van het zenuwstelsel.

Werken slaappillen?

De effectiviteit van benzodiazepinen is bekend voor het opwekken en in stand houden van slaap. Omdat ze lang in het lichaam aanwezig blijven, zijn ze ook nuttig om nachtelijk ontwaken tegen te gaan.

Hier zijn echter de bestaande bijwerkingen:

• afname van de hoeveelheid diepe slaap en REM-slaap
• slaapproblemen en duizeligheid overdag
• verhoogd risico op depressie en geheugenverlies
• fysieke afhankelijkheid die gepaard gaat met een sterke psychologische component, zelfs met zogenaamde therapeutische doses of kortdurende behandeling.
• Wat zijn de alternatieven? Wat zijn de “nieuwe” slaappillen?

Er zijn andere moleculen ontwikkeld om te proberen deze bijwerkingen te verminderen. Zij werken op dezelfde wijze als benzodiazepinen, namelijk door een wisselwerking met de GABA-receptor.
Hieronder vallen zolpidem (Stilnox), effectief tegen insomnia bij het in slaap vallen, of moleculen die “anti-orexinen” worden genoemd (Belsomra), die het ’s nachts ontwaken beperken.

Heden ten dage genieten deze moleculen de voorkeur, zozeer zelfs dat zij het voortouw nemen op de markt. Maar de ontdekking van bijwerkingen is slechts een kwestie van tijd. Onlangs wees een studie uit dat zolpidem ’s morgens in het bloed aanwezig blijft. Dit leidt tot een verlies van waakzaamheid, wat des te gevaarlijker is omdat ze uit het niets komen. Vooral vrouwen, die minder snel gifstoffen afvoeren, zouden gevaar lopen.

Het onderzoek gaat door met het vinden van slaappillen die een natuurlijke slaapstructuur geven, zonder bijwerkingen en gezondheidsrisico’s.

Hoe zit het met melatonine?

Matonine is een hormoon dat ’s nachts op natuurlijke wijze door het lichaam wordt aangemaakt. Het wordt ook wel “slaaphormoon” genoemd en reageert op licht (daarom wordt aangeraden blauw licht rond bedtijd te vermijden).

Gesynthetiseerd en verkocht in tabletvorm, wordt het tegenwoordig voorgeschreven als een veiliger alternatief voor slapeloze mensen. Het voordeel is dat het geen verdovend effect heeft zoals slaappillen. Maar helaas blijven er twijfels bestaan over de werkzaamheid ervan.

Werkt melatonine?

Hoewel sommige studies een duidelijke verbetering van de slaap bij hun vrijwilligers aantonen, is dit niet bij iedereen het geval. De inname van melatonine lijkt namelijk doeltreffender wanneer de aanwezigheid ervan in het lichaam het laagst is, in de namiddag of in de vroege avond. Dat wil zeggen op momenten dat het nog geen slaaptijd is. Wat jammer…
In feite, aangezien melatonine vooral een hormoon is dat biologische ritmen (waaronder slaap) regelt, zou het vooral nuttig zijn bij slaapstoornissen die worden veroorzaakt door slechte biologische ritmen: jetlag of nachtwerk, bijvoorbeeld. Of zelfs, voor de minderheid van mensen (vaak ouderen) die van nature niet genoeg produceren, of niet op het juiste moment.

Over de veiligheid: het kan interageren met andere medische behandelingen, zoals anticoagulantia. Zelfs vandaag de dag weten we niet veel over de effecten op lange termijn. Het is daarom noodzakelijk het gedurende een beperkte periode te gebruiken.

Wat werkt dan wel?

Werken slaappillen? Technisch gezien wel. Slaappillen bestrijden de symptomen van slapeloosheid, maar niet de oorzaken. Bovendien gaat hun punctuele werkzaamheid gepaard met een grote prijs in de vorm van een lange lijst risico’s en bijwerkingen. Het innemen van moleculen die de werking van onze neuronale processen wijzigen is inderdaad verre van onschuldig. Chronische slapeloosheid vereist eerst en vooral een grondige aanpak van onze slaapgewoonten. In feite is de eerstelijnsbehandeling voor slapeloosheid die tegenwoordig wordt aanbevolen helemaal geen slaappillen. De medische gemeenschap, waaronder de ACP, erkent nu in plaats daarvan Cognitieve Gedragstherapie voor Slapeloosheid. Deze korte therapie is gericht op het doorbreken van de gedachten en acties achter slapeloosheid door middel van een reeks oefeningen en het creëren van een nieuwe gezondere slaaproutine voor de toekomst.

Het zou fout van ons zijn om Dreem 2 niet te noemen. Een hoofdband en app-oplossing die mensen helpt die moeite hebben in slaap te vallen en in slaap te blijven, stappen te nemen naar het verbeteren van hun slaap door het team van objectieve slaapgegevens (dankzij de geavanceerde slaap tracking mogelijkheden van de hoofdband) met een aangepast programma van oefeningen en advies.

Dus als je jezelf afvraagt “werken slaappillen?”, is het misschien tijd om de vraag te herformuleren en beter te kijken naar effectievere, veiligere alternatieven.