Nelesh P. Govender, National Institute for Communicable Diseases
Wanneer de meeste gezonde mensen aan schimmelziekten denken, denken ze vaak aan orale of vaginale spruw, luieruitslag, schimmelnagelinfecties, en voetschimmelinfecties. Hoewel dit veel voorkomende, vervelende en soms slopende aandoeningen zijn, kunnen ze worden behandeld.
Maar sommige schimmelziekten kunnen zeer ernstig zijn en, vooral voor mensen met een gecompromitteerd immuunsysteem, zelfs levensbedreigend. Mensen met HIV; kankerpatiënten; mensen die in het ziekenhuis worden opgenomen; mensen die ernstig ziek zijn na een trauma of operatie; en premature baby’s behoren tot degenen die het meeste risico lopen.
De belangengroep Global Action Fund for Fungal Infections schat dat schimmelziekten elk jaar tussen 1,5 miljoen en 2 miljoen sterfgevallen veroorzaken. Veel van deze sterfgevallen komen voor bij mensen met AIDS of bij mensen die een schimmelinfectie oplopen in het ziekenhuis.
Resistentie tegen schimmels is ook een probleem. Mensen met ernstige infecties die worden veroorzaakt door schimmels die resistent zijn tegen de eerstelijns- of zelfs tweedelijns-antischimmelbehandeling hebben een grotere kans om te sterven dan mensen die worden geïnfecteerd door schimmels die er wel gevoelig voor zijn. In de afgelopen 10 jaar heeft een schimmel die resistent is tegen meerdere geneesmiddelen, Candida auris genaamd, zich over de wereld verspreid en grote uitbraken in ziekenhuizen veroorzaakt. In Zuid-Afrika zijn in bijna 100 ziekenhuizen gevallen van Candida auris gediagnosticeerd.
Een van de grootste zorgen rond levensbedreigende schimmelziekten is dat ze een grotendeels stille epidemie veroorzaken. Deze ziekten worden meestal gediagnosticeerd bij zieke mensen, dus gezonde mensen zijn zich niet altijd bewust van deze infecties, tenzij zij of hun naaste familieleden ziek worden. Een ander punt van zorg is dat artsen mogelijk geen rekening houden met schimmelziekten wanneer ze zieke patiënten zien.
Zo hebben onderzoekers onlangs ontdekt dat invasieve aspergillose bijna een op de vijf mensen met ernstige griep treft die op intensive care-afdelingen zijn opgenomen. Deze dodelijke schimmelinfectie treft meestal de longen van mensen die worden behandeld voor kanker. Het is de meest voorkomende gemiste infectieuze doodsoorzaak op de intensive care.
Sommige schimmelziekten zijn zeer moeilijk te diagnosticeren omdat de beschikbare laboratoriumtests niet alle echte ziektegevallen oppikken, laboratoriumtests niet beschikbaar zijn of omdat schimmelziekten kunnen worden verward met tuberculose.
Wereldwijde inspanningen om schimmelziekten te bestrijden
Maar gezondheidsautoriteiten over de hele wereld beginnen meer aandacht te besteden aan levensbedreigende schimmelziekten. De Wereldgezondheidsorganisatie heeft bijvoorbeeld onlangs besloten om antischimmelresistentie te monitoren met behulp van haar wereldwijde surveillancesysteem. In 2018 heeft zij nieuwe richtsnoeren uitgevaardigd om cryptokokkenmeningitis te voorkomen en te beheren.
Weinig Afrikaanse landen hebben een alomvattende aanpak om sterfgevallen of handicaps als gevolg van schimmelinfecties te verminderen. In Zuid-Afrika zijn er verschillende maatregelen om levensbedreigende schimmelziekten aan te pakken. Het ministerie van Volksgezondheid biedt gezondheidswerkers begeleiding bij het diagnosticeren en behandelen van mensen met HIV die ernstige schimmelziekten hebben.
Het Nationaal Instituut voor overdraagbare ziekten van het land monitort trends in bepaalde ernstige schimmelziekten en biedt technische bijstand bij het onderzoeken van en reageren op uitbraken. Dit omvat het uitvoeren van veldonderzoek om een uitbraak te bevestigen, evenals het verzamelen van monsters van patiënten en de omgeving voor laboratoriumonderzoek.
Zuid-Afrika’s lijst van essentiële geneesmiddelen erkent ook de ernst van deze ziekten – het bevat belangrijke geneesmiddelen die nodig zijn voor de behandeling van schimmelinfecties in gemeenschappen en ziekenhuizen. Maar sommige levensreddende antischimmelmedicijnen zijn nog steeds niet beschikbaar voor behandeling omdat ze niet zijn geregistreerd door de Zuid-Afrikaanse Health Products Regulatory Authority of te duur zijn.
De National Health Laboratory Service screent mensen met HIV die een CD4-telling <100 cellen/mcl hebben automatisch op cryptococcus-antigeen. Een CD4-telling meet de sterkte van het immuunsysteem. Hoe lager de telling, hoe zwakker het immuunsysteem.
Cryptococcenantigeen is een deel van de schimmel dat bij ziekte in het bloed verschijnt. Mensen van wie het bloed positief scoort op cryptokokkenantigeen, worden geacht een actieve cryptokokkenziekte te hebben. Zij krijgen dan onmiddellijk een antischimmelbehandeling aangeboden, zelfs als zij zich niet ziek voelen.
Mijn collega’s en ik bij het National Institute for Communicable Diseases proberen uit te zoeken of dit nationale cryptokokkenantigeen screen-en-behandelprogramma het aantal sterfgevallen door cryptokokkenmeningitis heeft verminderd. Hoewel een vergelijkbare aanpak het aantal sterfgevallen in een klinische studie met bijna 30% heeft verminderd, is het belangrijk om hetzelfde effect te bevestigen wanneer de interventie in de routinezorg wordt geïmplementeerd.
Om ernstige schimmelinfecties te bestrijden, testen onderzoekers van verschillende instellingen ook vaccins, nieuwe antischimmelmedicijnen of combinaties van medicijnen in klinische proeven.
Dit alles zal er hopelijk toe leiden dat meer mensen eerder worden gediagnosticeerd en behandeld, zodat ze een betere kans op herstel hebben. Maar het is niet alleen aan onderzoekers en gezondheidsautoriteiten om de epidemie in te dammen. Ook gewone mensen kunnen een rol spelen.
Voorkomen en behandelen van schimmelziekten
De meeste dagelijkse blootstellingen aan schimmels die je ziek kunnen maken, kunnen niet worden vermeden. Dat komt omdat schimmels overal in het milieu voorkomen en sommige ook op uw huid en in uw darmen worden aangetroffen als onderdeel van uw gezonde flora.
Maar u kunt proberen risicovolle blootstellingen te vermijden als u weet dat u een verzwakt immuunsysteem hebt. Zo kunnen gezonde mensen die in contact komen met grond waarin zich vleermuis- of vogelpoep bevindt (bij het verkennen van grotten, het schoonmaken van kippenhokken of het renoveren van oude gebouwen) een milde griepachtige ziekte ontwikkelen die acute pulmonale histoplasmose wordt genoemd. Dit kan beter worden met, of soms zonder, antischimmelbehandeling.
Maar mensen met een verzwakt immuunsysteem die aan dezelfde risico’s worden blootgesteld, kunnen een levensbedreigende vorm van deze ziekte ontwikkelen die zeer moeilijk te behandelen is.
Als bij u een ernstige schimmelziekte wordt vastgesteld, vraag dan naar de naam, zodat u, als u weer ziek wordt, dit aan uw arts kunt vertellen. Neem uw medicijnen zoals voorgeschreven en maak de kuur af. Als u in het ziekenhuis bent opgenomen en een urinekatheter of een infuus heeft, vraag dan elke dag of u de katheter of het infuus nog nodig heeft. Het verwijderen van urinekatheters en infusen vermindert uw risico op het ontwikkelen van een infectie in het ziekenhuis.
Ten slotte moeten mensen ervoor pleiten dat ziekenhuizen openlijk hun percentages van gezondheidszorggerelateerde infecties, waaronder schimmelinfecties, publiceren. Dit zal helpen bij het nemen van weloverwogen beslissingen.
Nelesh P. Govender, hoofd: Centre for Healthcare-Associated Infections, Antimicrobial Resistance and Mycoses, NICD, National Institute for Communicable Diseases
Dit artikel is heruitgegeven uit The Conversation onder een Creative Commons-licentie. Lees het originele artikel.
Geef een antwoord