Wat is anosmie?

Door Alison George

Anosmie is het verlies van de reukzin. Sommige mensen ervaren het tijdelijk na een verkoudheid of griep, maar anosmie kan worden veroorzaakt door een aantal dingen, van schade aan reukreceptoren of de reukzenuw, tot een hersenletsel of ziekte.

Ons vermogen om te ruiken komt van een klein stukje weefsel in de neusholte genaamd het reukepitheel. Dit bevat ongeveer 50 miljoen zenuwcellen, of neuronen, met microscopisch kleine haartjes, trilhaartjes genoemd, die zich uitstrekken in het slijm dat de neusholte bekleedt. De receptoren op de trilhaartjes binden zich aan in de lucht zwevende moleculen die de neusgaten bereiken, waardoor in het neuron een elektrisch signaal wordt opgewekt dat vervolgens via de reukzenuw naar de hersenen wordt doorgegeven.

Anosmie kan ontstaan door beschadiging van veel verschillende delen van dit reuksysteem. Sommige mensen worden geboren zonder het vermogen om te ruiken als gevolg van genetische factoren, maar anosmie kan ook het gevolg zijn van schade aan de reukreceptoren in de neus, schade aan de reukzenuw, of van een letsel dat het hersengebied beïnvloedt dat verantwoordelijk is voor de reuk. Reukverlies kan ook een vroeg teken zijn van aandoeningen zoals de ziekte van Alzheimer en de ziekte van Parkinson.

Veel virussen die het ademhalingssysteem aantasten, staan erom bekend dat ze de reukreceptoren in de neus verstoren, en anosmie is een van de belangrijkste symptomen van covid-19.

Reukverlies wordt vaak verward met smaakverlies – bekend als ageusia – maar de twee zijn heel verschillend.

Smaak wordt waargenomen door smaakpapillen op de tong, en is beperkt tot de gewaarwording van bitter, zoet, zuur, zout en de hartige “umami”-smaak. Het meeste van wat we proeven komt eigenlijk van geuren van voedsel in onze neusholte. Wanneer u in een appel bijt, pikt uw tong alleen de zoetheid en zuurheid op, maar de geuren die in uw neus opstijgen, vertellen u dat dit specifieke aroma van appel afkomstig is.

De schattingen lopen uiteen, maar anosmie en hyposmie – het verminderde reukvermogen – schijnt bij 3-20 procent van de bevolking voor te komen, waarbij oudere mensen meer worden getroffen. De belangrijkste oorzaken zijn verwondingen aan het hoofd en verkoudheids- en griepvirussen, evenals chronische sinusinfecties en neuspoliepen.

Afhankelijk van de oorzaak kan anosmie tijdelijk of permanent zijn.

Het verlies van reukvermogen kan ingrijpende gevolgen hebben voor het dagelijks leven en de geestelijke gezondheid. Niet alleen is voedsel smaakloos, maar smaak en reuk fungeren als een waarschuwingssysteem voor gevaren zoals lekkend gas en bedorven voedsel. Ze helpen ons ook om onze persoonlijke hygiëne op orde te houden. Bovendien helpt geur ons om herinneringen te creëren en op te roepen.