Nu er verkiezingen aankomen in het Verenigd Koninkrijk en een presidentsverkiezing in de VS volgend jaar, zijn de opiniepeilingen alomtegenwoordig. Burgers zullen zich een weg moeten banen door een hoop lawaai wanneer ze beslissen welke partij of kandidaat ze zullen kiezen.
Zoals uit ons onderzoek is gebleken, kan de manier waarop burgers via de media informatie over opiniepeilingen ontvangen, van invloed zijn op de uitkomst van verkiezingen. We hebben verschillende laboratoriumexperimenten uitgevoerd om te testen of stemgedrag wordt beïnvloed door bevooroordeelde berichtgeving over de resultaten van opiniepeilingen. De resultaten suggereren van wel.
In onze experimenten vroegen we 375 vrijwillige studenten om te stemmen in een reeks verkiezingen, waarbij ze moesten kiezen tussen twee partijen – partij K en partij J. Ze deden dit onder twee condities: een onbevooroordeelde controleconditie, waarbij ze alle peilingen te zien kregen, en een bevooroordeelde behandelingsconditie, waarbij ze alleen de peilingen te zien kregen waarin de populariteit van partij K het hoogst was. Het bevooroordeelde scenario leverde een aanzienlijk voordeel op voor partij K. In dit scenario won partij K 80% van de tijd. In het controlescenario won de partij slechts 60% van de tijd (dit relatief hoge percentage was te wijten aan puur toeval).
In een ander experiment informeerden we de deelnemers van te voren expliciet dat ze bevooroordeelde informatie over de peilingen zouden krijgen. Opmerkelijk is dat partij K nog steeds aanzienlijk profiteerde van het bestaan van de vertekening, en 64% van de tijd won, vergeleken met 57% in een onbevooroordeelde setting. Zelfs als onze kiezers wisten dat ze vertekende informatie kregen, leken ze daar niet genoeg rekening mee te houden bij het uitbrengen van hun stem.
Maakt mediavertekening uit?
Dit alles suggereert dat verkiezingsuitslagen in democratische landen gevoelig zouden kunnen zijn voor vertekeningen in de manier waarop de traditionele media verslag doen van opiniepeilingen.
De traditionele media selecteren uit een groot aantal resultaten welke opiniepeilingen ze benadrukken. Soms doen zij dit om interessant nieuws te maken of om aan de verwachtingen van het publiek te voldoen. Dit laatste betekent dat journalisten bijvoorbeeld kunnen besluiten een peiling met een onverwachte uitslag niet te publiceren, ook al geloven ze dat die waar is, uit angst dat lezers hen als minder geloofwaardig zullen zien.
In ons onderzoek ontdekten we ook dat sociale media opiniepeilingresultaten op een bevooroordeelde manier verspreiden. Met name op Twitter verspreidt “goed nieuws” voor links-liberale partijen en politici zich wijder dan goed nieuws voor conservatieven.
En, zoals onze experimentele resultaten laten zien, zelfs als we weten dat dit gebeurt, hebben wij burgers moeite om er in het stemhokje rekening mee te houden. Ons onderzoek vertelt ons dit, omdat we deelnemers vroegen hoe zij dachten dat kandidaten van partij K en J zouden presteren in de aanstaande verkiezingen, en hun schattingen kregen over het stemaandeel van elke kandidaat. Deze verwachte stemaandelen kwamen sterk overeen met de gemiddelde resultaten van de opiniepeilingen, zelfs wanneer de kiezers wisten dat deze resultaten vertekend waren.
Wetend dat ze alleen de goede resultaten voor partij K hebben gezien, zou een volledig rationele kiezer een veel lager verkiezingsstemaandeel voor partij K hebben verwacht dan de gemiddelde peilingsresultaten, maar dit is niet wat we in onze experimenten ontdekten.
Onze deelnemers kregen veel informatie en ontwikkelden veel ervaring – stemmen in 15 verkiezingen. Het feit dat zelfs in onze rijke informatieomgeving mensen vooringenomen opiniepeilingen niet buiten beschouwing laten, suggereert dat politieke ervaring en verfijning helaas niet volstaan om het effect van vooringenomen feedback ongedaan te maken.
Er bestaat bezorgdheid over de rol van stemintentiepeilingen in moderne democratieën. Onze resultaten geven aan dat deze bezorgdheid gerechtvaardigd kan zijn. Dit was een experimenteel onderzoek en we moeten nog nagaan of de resultaten veranderen in een rumoeriger verkiezingsomgeving in de echte wereld, maar ze bieden desalniettemin belangrijke stof tot nadenken voor kiezers, mediakanalen die verslag doen van peilingen, en zelfs de regeringen van landen die vrije en eerlijke democratische verkiezingen willen houden.
Klik hier om u aan te melden voor onze nieuwsbrief als u vindt dat deze verkiezingen in het teken van de feiten moeten staan.
Geef een antwoord