Valkachtigen

Roofvogels … Valk informatie … The Sport of Falconry

De valken en caracara’s zijn ongeveer 60 soorten dagroofvogels die samen de familie Falconidae vormen.

De familie is onderverdeeld in twee onderfamilies, Polyborinae, waartoe de caracara’s en bosvalken behoren, en Falconinae, de valken, torenvalken en valkachtigen.

Beschrijving

Valken en caracara’s zijn kleine tot middelgrote roofvogels, in grootte variërend van de zwartgestreepte valk, die niet meer dan 35 gram kan wegen, tot de giervalk, die wel 1.735 gram kan wegen.

Ze hebben een sterk gehoekte snavel, scherp gebogen klauwen en een uitstekend gezichtsvermogen. Het verenkleed is gewoonlijk samengesteld uit bruin, wit, kastanje, zwart en grijs, dikwijls met streeppatronen.

Er is weinig verschil n het verenkleed van mannetjes en vrouwtjes, hoewel enkele soorten enig seksueel dimorfisme vertonen in vrijmoedigheid van verenkleed.

Ze verschillen van andere valkachtigen doordat ze doden met hun snavel in plaats van met hun poten. Ze hebben daartoe een “tand” aan de zijkant van hun snavel.

Verspreiding en habitat

De familie heeft een kosmopolitische verspreiding over de hele wereld, alleen afwezig in het dichtste woud van centraal Afrika, enkele afgelegen oceanische eilanden, het hoge Arctische gebied en Antarctica.

Sommige soorten hebben een uitzonderlijk groot verspreidingsgebied, met name de kosmopolitische Slechtvalk, die zich uitstrekt van Groenland tot Fiji en de grootste natuurlijke broedspreiding van alle vogels heeft.

Andere soorten hebben een beperkter verspreidingsgebied, met name endemen van eilanden zoals de Mauritius Torenvalk. De meeste habitattypes worden bewoond, van toendra tot regenwoud en woestijnen, hoewel het over het algemeen meer vogels van open land zijn en zelfs bossoorten de voorkeur geven aan gebroken bos en bosranden. Sommige soorten, meestal van het geslacht Falco, zijn volledig trekvogel, waarbij sommige soorten in Eurazië overwinteren en volledig in Afrika, andere soorten kunnen gedeeltelijk trekvogel zijn. De Amoervalk heeft een van de langste migraties, waarbij hij van Oost-Azië naar zuidelijk Afrika trekt.

Dieet en voeding

Valken en caracara’s zijn carnivoren, die zich voeden met vogels, kleine zoogdieren, reptielen, insecten en aas. In de volksmond zijn de valkachtigen snel vliegende roofdieren, en hoewel dit waar is voor het geslacht Falco en sommige valkachtigen zijn andere soorten, in het bijzonder de caracara’s, meer sedentair in hun voedselopname. De bosvalken van de Neotropen zijn generalistische bosjagers. Verscheidene soorten, vooral de echte valken, slaan voedselvoorraden op in caches. Het zijn solitaire jagers en paartjes bewaken territoria, hoewel ze tijdens de trek grote zwermen kunnen vormen.

Sommige soorten zijn specialisten, de lachvalk is gespecialiseerd in slangen, andere zijn meer generalistisch.

Broedtijd

De valken en caracara’s zijn over het algemeen solitaire broeders, hoewel ongeveer 10% van de soorten koloniaal is, bijvoorbeeld de roodpootvalk. Ze zijn monogaam, hoewel sommige caracara’s ook gebruik kunnen maken van alloparenting, waarbij jongere vogels de volwassen dieren (meestal hun ouders) helpen bij het grootbrengen van het volgende broedsel kuikens. Nesten worden over het algemeen niet gebouwd (behalve door de caracara’s), maar worden bij andere vogels uitgekozen, bijvoorbeeld Afrikaanse dwergvalken nestelen in de nesten van wevers, of op de richels van kliffen. Er worden ongeveer 2-4 eieren gelegd, die meestal door het vrouwtje worden uitgebroed. De broedtijd varieert van soort tot soort en hangt samen met de lichaamsgrootte: 28 dagen bij kleinere soorten en tot 35 dagen bij grotere soorten. De kuikens vliegen uit na 28-49 dagen, opnieuw afhankelijk van de grootte.

Betrekkingen met de mens

Valken en caracara’s hebben een gecompliceerde relatie met de mens. In het oude Egypte werden ze vergoddelijkt in de vorm van Horus, de hemel- en zonnegod, en was hij de stamvader van de farao’s. Caracara’s maakten ook deel uit van de legenden van de Azteken, en zijn vandaag de dag het nationale embleem van Mexico. Valken waren belangrijk in de (vroeger vaak koninklijke) sport van de valkerij. Zij zijn ook vervolgd wegens hun predatie op wild en landbouwhuisdieren, en die vervolging heeft geleid tot het uitsterven van ten minste één soort, de Guadalupe Caracara. Verscheidene insulaire soorten zijn dramatisch achteruitgegaan, maar niet meer dan de Mauritius torenvalk, die op een bepaald moment niet meer dan vier vogels telde. Ongeveer vier valkensoorten worden door de IUCN als kwetsbaar voor uitsterven beschouwd, waarbij één soort, de Sakervalk, als bedreigd wordt beschouwd.

Indelingsproblemen

Traditioneel worden alle roofvogels in deze ene orde ondergebracht in 4 families. In Europa is het echter gebruikelijk geworden de orde in tweeën te splitsen: de valken en caracara’s blijven in de orde Falconiformes (ongeveer 60 soorten in 4 groepen), en de overige ongeveer 220 soorten (waaronder de Accipitridae – adelaars, haviken, en vele andere) worden in de afzonderlijke orde Accipitriformes ondergebracht. Een prehistorische familie die alleen uit fossielen bekend is, zijn de Horusornithidae.

Het idee dat de Valkachtigen in vele orden moeten worden verdeeld, komt voort uit de suggestie dat de orde misschien niet één enkele afstamming heeft die exclusief is van andere vogels. De meest controversiële maar ook meest gesteunde suggestie is dat de Cathartidae niet tot de Falconiformes behoren maar verwant zijn aan de ooievaars, in de aparte orde Ciconiiformes. Morfologisch bewijs ondersteunt echter de gemeenschappelijke afstamming van de Falconiformes, en de Strigiformes kunnen ook zeer dicht bij de Falconiformes staan.

De American Ornithologists’ Union heeft in 2007 de gieren van de Nieuwe Wereld (familie Cathartidae) weer opgenomen in de Falconiformes. Dit gaat in tegen de invloedrijke Sibley-Ahlquist taxonomie, waarin alle roofvogels worden ondergebracht in Ciconiiformes, maar de Cathartids worden beschouwd als buiten de lijn waartoe andere roofvogels behoren. Hoewel dit laatste blijkbaar juist is, vormen de “Ciconiiformes” sensu Sibley en Ahlquist een parafyletische, kunstmatige verzameling en een van de zwakste punten van hun classificatieschema.

Genera in taxonomische volgorde

Familie: Falconidae

• Genus Daptrius – Zwarte Caracara
• Genus Ibycter – Roodkeelcaracara (soms opgenomen in Daptrius)
• Genus Phalcoboenus (4 soorten)
• Genus Caracara – kuifcaracara’s (2 levende soorten, 1 uitgestorven)
• Genus Milvago – bruine caracara’s (2 soorten)
• Genus Herpetotheres – lachvalk
• Genus Micrastur – bosvalken (7 soorten)
• Genus Spiziapteryx – gevleugelde valken
• Genus Polihierax – pygmeevalken (2 soorten, omvat Neohierax)
• Genus Microhierax – typische valkparkieten (5 soorten)
• Genus Falco – echte valken, haviken en torenvalken (ongeveer 37 soorten)

Fossiele geslachten

• Parvulivenator (Vroeg Eoceen van Engeland)
• Stintonornis (Londense klei Vroeg Eoceen van Engeland)
• Badiostes (Santa Cruz Vroeg Mioceen van Patagonië, Argentinië)
• Falconidae gen. et sp. indet. (Vroeg Mioceen van Chubut, Argentinië)
• Falconidae gen. et sp. indet. (Pinturas Vroeg/Midden Mioceen van Argentinië)
• Pediohierax (Midden Mioceen van Nebraska, USA) – voorheen Falco ramenta
• Falconidae gen. et sp. indet. (Cerro Bandera Laat Mioceen van Neuquén, Argentinië)
• “Sushkinia” pliocaena (Vroeg-Plioceen van Pavlodar, Kazachstan) – hoort thuis in Falco?

• Falconidae geluiden in de xeno canto collectie

Copyright: Wikipedia. Dit artikel is gelicenseerd onder de GNU Free Documentation License. Het gebruikt materiaal van … Aanvullende informatie en foto’s toegevoegd door Avianweb.