AFP – Het was een tijdperk van weelde in Japan, toen de champagne vloeide, bedrijven een stukje Amerika kochten en het terrein van het keizerlijk paleis naar verluidt meer waard was dan de hele staat Californië.

Eind jaren tachtig dachten rijke bankiers dat de Nikkei-aandelenindex alleen maar omhoog kon, en droomden ze ervan om de bullmarkt naar een vervroegd pensioen te rijden.

“Iedereen geloofde dat de Nikkei-225 vroeg of laat het niveau van 100.000 zou bereiken,” zei Ryuta Otsuka, een 46-jarige aandelenstrateeg bij Toyo Securities.

“Het maandsalaris en de bonussen bleven elk jaar stijgen. Zelfs ik, als nieuwkomer bij een makelaarskantoor, had de ambitie om op mijn dertigste een fortuin te verdienen, mijn baan op te zeggen en van mijn pensioen te genieten,” zei Otsuka met een cynische glimlach.

“Het was een krankzinnige periode, maar iedereen geloofde dat de prijzen voor altijd zouden blijven stijgen,” zei hij.

Tussen 1985 en 1989 verviervoudigde de Nikkei bijna in waarde, tot bijna 39.000 punten. Ondersteund door lage rentetarieven stegen ook de prijzen van onroerend goed.

De naoorlogse soberheid maakte plaats voor een nieuwe tijd van decadentie, met zakenlieden uit Tokio die duizenden dollars uitgaven in chique bars en restaurants en zelfs goudstof in hun drankjes strooiden.

Rijkend met geld en geholpen door de sterkte van de yen, gingen Japanse bedrijven overzee winkelen.

Mitsubishi Estate Co.’s aankoop van het historische Rockefeller Center in New York in 1989 symboliseerde de groeiende economische macht van Japan en kwam vlak na de overname van Columbia Pictures door Sony Corp.

Maar het feest kwam tot een einde nadat de Nikkei op 29 december 1989 een hoogtepunt bereikte van 38.915,87 punten alvorens een lange glijvlucht te beginnen die wordt gezien als een waarschuwend verhaal voor de rest van de wereld, die nu worstelt om te herstellen van een brutale recessie.

Terwijl ’s werelds nummer twee economie de 20e verjaardag van het hoogtepunt van de economische zeepbel markeert, is de index slechts ongeveer een kwart van zijn all-time piek waard en de vastgoedmarkt is nog steeds in de doldrums.

De Nikkei, die in maart 2009 een 26-jarig dieptepunt bereikte van 7.054.98, stond maandag op ongeveer 10.600 punten.

Japan worstelt met hernieuwde deflatie en er wordt algemeen verwacht dat het zijn plaats als ’s werelds nummer twee economie zal verliezen aan China, mogelijk volgend jaar.

Het uiteenspatten van de Japanse activabubbel in 1990 leidde tot het faillissement van verschillende bekende Japanse bedrijven, waaronder Yamaichi Securities en supermarktketen Yaohan Group.

Het kostte het bedrijfsleven van Japan een decennium om zich te herstellen van een berg van slechte schulden en te herstructureren.

Tijdens het “verloren decennium” van Japan in de jaren negentig probeerden bedrijven hun schulden af te lossen en stapten ze af van de traditionele baan-voor-het-leven-cultuur.

“Ondertussen veranderde de externe omgeving drastisch na het einde van de Koude Oorlog,” zei Hitoshi Suzuki, econoom bij het Daiwa Institute of Research.

De belangrijkste uitdaging voor Japan is nu om de productiviteit van zijn werknemers in nieuwe industrieën te verhogen om de toenemende wereldwijde concurrentie te overleven, zei Suzuki.

Japans economie begon in 2002 eindelijk aan te trekken na het overwinnen van de zeepbel-gerelateerde problemen.

Toen sloeg in 2008 de wereldwijde financiële crisis toe, ontketend door de subprime schuldenproblemen in de VS.

Nu hebben jonge Japanners die nog kinderen waren toen de Japanse zeepbel barstte, een totaal andere levenshouding dan aan het eind van de jaren tachtig.

“Mijn collega’s van in de twintig geven helemaal niets uit. Ze sparen geld op. Ze zijn niet geïnteresseerd in het kopen van een auto. Ze reizen niet naar het buitenland,” zei Otsuka.

“Ze hebben veel zorgen over hun toekomst — weinig langdurige arbeidscontracten, sombere vooruitzichten op salarisverhogingen en zelfs angst om ontslagen te worden,” zei hij.

Maar herinneringen vervagen en bubble trouble — de boom en de bust — kunnen op een dag terugkeren, waarschuwen deskundigen.

“Het kan weer gebeuren als iedereen de vorige keer is vergeten,” zei Otsuka.