MADRID, 15 (EDITIONS)

Angst is een heel gewone en niet noodzakelijk schadelijke emotie die iedereen kan ervaren vóór een belangrijke gebeurtenis, zoals een examen. Angst kan zich echter ook op een ernstiger manier manifesteren: in de vorm van aanvallen die zowel de lijder als de persoon die er getuige van is, kunnen verontrusten.

Het eerste wat duidelijk moet zijn wanneer we het over angst hebben, is dat het niet altijd schadelijk is. “Vaak wordt gedacht dat angst in alle gevallen schadelijk is, en dat is een van de grote mythen over deze emotie, want in werkelijkheid vervult dit soort angst een belangrijke functie in ons leven, door ons te informeren over de aanwezigheid van een bedreiging, ons te activeren en ons voor te bereiden om erop te reageren en ons eraan aan te passen”, verklaart de secretaris van de Spaanse Vereniging voor de Bevordering van de Klinische en Gezondheidspsychologie aan Infosalus. Siglo XX (SEPCyS), Noelia Morán.

Angst “is dus een normale emotie”, bevestigt de deskundige. Het manifesteert zich door fysiologische reacties in de vorm van “hartkloppingen, snelle en oppervlakkige ademhaling, spierspanning of zweten. Bovendien treden gevoelens van spanning, zorgen, negatieve en catastrofale gedachten, hyperactief gedrag of een verhoogde bewegingssnelheid op”, aldus Morán.

In bepaalde gevallen is angst echter negatief voor mensen. “Het gebeurt wanneer angst irrationeel is en op een algemene, frequente en langdurige manier in ons leven aanwezig is, en intenser is dan we zouden verwachten,” legt Morán uit, die ook professor is aan de Complutense Universiteit van Madrid (UCM).

Met andere woorden, de schadelijke variant van angst en de variant die de lijder niet helpt, is aanwezig in situaties “waarin geen dreiging of gevaar bestaat”, aldus de deskundige, die eraan toevoegt dat dit type “aanzienlijk persoonlijk leed veroorzaakt en/of het werk, het sociale of het gezinsgebied beïnvloedt, waardoor zij geen normaal leven kunnen leiden”. Binnen de groep van angstproblemen vallen “gegeneraliseerde angst, sociale fobie, agorafobie of angststoornis”, verduidelijkt Morán.

Wanneer de reactie van angst of ongemak zich “tijdelijk, abrupt en geïsoleerd” manifesteert, waarbij de beschreven angstsymptomen “zeer krachtig zijn”, dan spreken we van angstcrises of paniekaanvallen, geeft Morán aan.

De crises kunnen zich voordoen “onverwacht of bij bepaalde situaties die de persoon vreest of waarvan hij verwacht dat hij zich angstig zal voelen”, voegt de UCM-professor eraan toe, die hyperventilatie aan de vergelijking toevoegt. “De perceptie dat we met deze situaties te maken kunnen krijgen, genereert een eerste reactie van angst die gepaard gaat met hyperventilatie, een vorm van abnormale ademhaling die de symptomen van een paniekaanval teweegbrengt,” specificeert de expert.

Zodra de crisis van angst of paniekaanval verschijnt, benadrukt Morán dat het “belangrijk is om te begrijpen dat wat we voelen angst is en, als zodanig, het is vervelend, intens en zeer onaangenaam, maar het is niet gevaarlijk of schadelijk voor onze gezondheid”. Het eerste wat men moet doen is in de eerste plaats de hyperventilatie onder controle krijgen, die volgens de secretaris van het SEPCyS “een van de sleutels” is tot dit soort angst.

“Wanneer iemand snel en diep ademhaalt omdat hij erg angstig is, is het belangrijk om dit ademhalingspatroon te wijzigen. Om dit te doen, is het raadzaam langzamer te ademen,” zegt Morán. De bekendste (en populairste) trucs zijn het gebruik van “een zak of de holte van de handen om de ademhaling en dus de angst te stabiliseren”, aldus de deskundige, die eraan toevoegt dat “het ook nodig is hen te helpen hun ademhaling te vertragen door samen met hen te ademen”.

“We kunnen de persoon benaderen en, door op een kalme toon met korte, eenvoudige zinnen tegen hem te spreken, zal het nodig zijn hem uit te leggen dat hij een paniekaanval heeft”, aldus de secretaris van het SEPCyS. Zo zou je bijvoorbeeld kunnen zeggen: “Je hebt een angstcrisis, het is heel vervelend, maar het zal snel overgaan. Begin langzamer te ademen, dat is belangrijk”, verduidelijkt Morán.

Ten slotte “kunt u de persoon ook helpen zich te concentreren door hem te vragen een eenvoudige taak te herhalen, zoals tot tien tellen, of zich te concentreren op een element dat hem afleidt van de symptomen, zoals het beschrijven van een deel van het meubilair rondom hem”, besluit de deskundige.

PROFESSIONELE HULP

Als “deze paniekaanvallen zich echter herhalen, is het noodzakelijk een geestelijke gezondheidswerker te raadplegen”, raadt de UCM-professor aan. “De sleutel tot de diagnose “heeft te maken met het plotseling optreden van zeer intense angstsymptomen zoals benauwdheid op de borst, misselijkheid, beven, een gevoel van verstikking, duizeligheid, gevoelloosheid van de ledematen, angst om dood te gaan of gek te worden*, die abrupt beginnen en hun maximale expressie bereiken in de eerste tien minuten”, dringt de deskundige aan.

De psychologie omvat verschillende therapeutische benaderingen van angst “die bewezen hebben doeltreffend en nuttig te zijn”, aldus Morán. De deskundige wijst erop dat “de persoon juiste informatie moet krijgen over angst, de oorsprong, het behoud en de prognose ervan; effectieve strategieën voor angstbeheersing, zoals ontspannings- en emotieregulatietechnieken; blootstelling aan angst en beheersing van de gedachten die angst bevorderen, en strategieën voor coping en probleemoplossing”.

Top