Naaktslakken zijn nachtdieren die zich 's nachts voeden wanneer wij ze niet kunnen zien
Naaktslakken zijn nachtdieren die zich ’s nachts voeden wanneer wij ze niet kunnen zien.

Door Linda Naeve
Program Specialist
Iowa State University Extension

Tuinbouwgewassen hebben veel vijanden, maar weinig zijn zo niet-selectief en destructief als naaktslakken. In tegenstelling tot plantenziekten en veel insectenplagen, zijn slakken niet gastheer-specifiek en hebben een zeer gevarieerd dieet van asters tot zinnia’s, met hosta’s als een van hun favorieten. Hoezeer we ze ook haten om de schade die ze aanrichten aan onze tuinplanten, we moeten slakken erkennen als een belangrijk onderdeel van het ecosysteem omdat veel soorten afbrekers zijn en zich voeden met gevallen bladeren, dode insecten en dode wormen. Ze zijn ook voedsel voor slangen, padden, schildpadden en vogels.

Naaktslakken zijn gemakkelijk te herkennen, maar niet altijd gemakkelijk te vinden. Het zijn eigenlijk slakken zonder hun beschermende schaal. Afhankelijk van de soort, variëren slakken in grootte van minder dan een centimeter tot 10 centimeter lang, zoals de bananenslak, inheems in de westkust. Een van de meest voorkomende slakkensoorten in tuinen in Iowa is de grijze tuinslak. Ze zijn meestal minder dan een centimeter lang en hun mollige, slijmerige lichamen variëren in kleur van lichtgrijs tot bruinzwart.

De meeste slakkensoorten overwinteren als volwassen dieren. In het voorjaar of de vroege zomer worden de eitjes gelegd op vochtige plaatsen dicht bij het bodemoppervlak, zoals onder dode bladeren, stenen, mulch of bloempotten. De naaktslakken komen uit als er voldoende vocht aanwezig is en beginnen zich onmiddellijk te voeden. Ze lijken op volwassen naaktslakken, maar zijn kleiner en lichter grijs van kleur.

Naaktslakken zijn nachtdieren en voeden zich ’s nachts als wij ze niet kunnen zien. Overdag verkiezen ze koele, donkere, vochtige schuilplaatsen. Koele, natte lenteomstandigheden zijn ideaal voor slakken, wat resulteert in vroege, ernstige schade aan planten. Ze vernielen jonge zaailingen en vreten gaten in het blad van hosta’s, waardoor deze het hele seizoen onaantrekkelijk blijven. Helaas sterven ze niet in het midden van de zomer, wanneer de omstandigheden warm en droog worden. Slakken begraven zich in de grond of zoeken een vochtige, goed beschermde plek waar ze in een staat van schijndood blijven. Ze scheiden een slijmerige cocon rond zich af en wachten tot er genoeg regen of vocht is om het slijm op te lossen en het water in hun lichaam op te nemen. Tijdens een droogteperiode kunnen ze tot 50% van hun gewicht verliezen, en dat al na twee uur hydrateren weer terugkrijgen. De schade door slakken is vaak even ernstig in de nazomer als in de lente door de hernieuwde vochtigheid van de bodem en de hogere populaties.

Slakken scheiden een slijmerig slijmspoor af als ze zich over planten en gladde voorwerpen bewegen. Dit voorkomt dat ze uitdrogen en vormt een beschermend spoor waarop ze over scherpe oppervlakken glijden. Het is te zien als een zilverachtig spoor op bladeren.

Er kunnen verschillende strategieën voor geïntegreerde bestrijding worden gebruikt om slakken te bestrijden.

Culturele bestrijding. Eén tactiek is het verminderen van de gunstige habitat waarin slakken leven en zich voortplanten. Omdat ze vochtige grond nodig hebben om hun eieren in te leggen en koele, vochtige, beschutte plaatsen om zich overdag te verbergen, moet u de tuin open maken voor meer zon en luchtcirculatie, zodat de grond niet gedurende langere perioden vochtig is. Houd mulchlagen ondiep; een gelijkmatige laag van een centimeter voorkomt dat de grond rond de planten snel uitdroogt en houdt niet te veel vocht vast. Aangezien slakken zich ook voeden met rottend plantaardig materiaal, mag u geen vers gemaaid gras gebruiken op plaatsen waar slakken een probleem vormen, en moet u in de herfst de bladeren uit de tuinbedden harken.

Mechanische bestrijding. Vallen zijn een mechanische vorm van slakkenbestrijding. Vallenplanken of vochtige kranten- of tapijtstalen, ongeveer een vierkante meter groot, kunnen rond planten worden geplaatst waar slakken zich hebben gevoed. Controleer na een paar dagen de onderkant van de vallen en verwijder en vernietig de slakken die zich daar hebben verzameld om zich te verbergen. Omgekeerde meloenschillen op de grond trekken ook naaktslakken aan, maar kunnen uw tuin eruit laten zien als een vuilnisbelt of composthoop.

Naaktslakken worden ook aangetrokken door bier, dus wordt het vaak gebruikt om naaktslakken te vangen. Een bierval bestaat uit een ondiep bakje, zoals een yoghurtbeker, dat tot op een halve centimeter van de rand wordt ingegraven en gevuld met bier. Slakken vinden het onweerstaanbaar, kruipen erin en verdrinken. U kunt eventueel een los deksel over de bierval doen om schaduw te geven en te voorkomen dat regen het verdunt.

Sommige tuiniers halen veel voldoening uit het besluipen van naaktslakken ’s morgens vroeg, door zout op nietsvermoedende naaktslakken te strooien en ze dan te zien verschrompelen omdat het zout het water uit hun lichaam verwijdert. Deze nogal sadistische methode is noch een efficiënte, noch een effectieve bestrijdingsmethode.

Chemische bestrijding. Omdat naaktslakken geen insecten zijn, worden ze niet bestreden met insecticiden, maar wel met mollusciciden die als lokaas worden aangebracht. Breng slakkenlokaas aan in de lente of herfst wanneer de slakken actief zijn. Het is een goed idee om te irrigeren voordat u het lokaas aanbrengt om de activiteit van de slakken te bevorderen en het in de late namiddag of avond aan te brengen. Veel lokaas bevat metaldehyde. Hoewel het effectief is, heeft het zijn gebreken. Het wordt snel geïnactiveerd door zonlicht en water, dus moet het regelmatig opnieuw worden toegediend. Het kan niet in moestuinen worden gebruikt en kan giftig zijn voor huisdieren die het innemen. Er zijn alternatieve lokazen beschikbaar die ijzerfosfaat (ijzer(III)fosfaat) als actief bestanddeel bevatten. Handelsnamen zijn Sluggo en Escar-Go! Schultz Slug and Snail Bait en andere. Hoewel sommige deskundigen van mening zijn dat aas met ijzerfosfaat iets minder effectief is dan aas met metaldehyde, heeft het toch een aantal voordelen. Ze kunnen doeltreffender worden gebruikt bij hoge vochtigheid omdat ijzerfosfaat niet gemakkelijk oplost in water, ze kunnen worden gebruikt rond eetbare gewassen en ze vormen geen bedreiging voor huisdieren, vogels en andere niet-doelsoorten.