PMC

“We waren in staat om vast te stellen dat zowel het HLA type dat werd geïdentificeerd in haar bloed, als in sommige van haar weefsels het HLA type dat werd gevonden in haar zonen en broers, bij zich droeg. Dus in sommige van haar weefsels had ze eigenlijk bewijs voor niet slechts twee HLA-types, maar vier,” zei Uhl. “We veronderstelden dat twee eitjes bevrucht waren en al heel vroeg samensmolten. Het was niet zo dat er eigenlijk een tweeling was die vrij ver in de ontwikkeling ging en toen werd geresorbeerd, maar het was waarschijnlijker dat de twee bevruchte eitjes al heel vroeg samensmolten.”

Advocaten in een bijstandsfraudezaak in Washington hoorden over de zaak Keegan en nodigden de onderzoekers uit Boston uit om Lydia Fairchild te onderzoeken. DNA-onderzoek toonde aan dat Fairchild’s vriend haar kinderen had verwekt, maar sloot haar uit als de moeder. Het Boston team, dat nu met een andere zaak bezig is, toonde aan dat Fairchild in feite de moeder was – al haar kinderen waren afkomstig van een tweede lijn van chimere cellen.

Boklage merkte op dat chimerisme een nog belangrijkere rol zou kunnen spelen in strafzaken. “Er zijn jongens die ontsnappen aan ouderlijke of strafrechtelijke verantwoordelijkheden vanwege standaard laboratoriumtests die hen ‘geen match’ noemen. Als je een tweede cellijn hebt en een spermamonster achterlaat dat van die lijn afkomstig is, wanneer ze je komen beschuldigen van de verkrachting, zegt het DNA dat je vrij bent,” zei hij.

Chimerisme haalde zelfs het sportnieuws toen de Amerikaanse Olympische gouden medaille-wielrenner Tyler Hamilton zijn schorsing uit de sport aanvocht omdat hij doping zou hebben gebruikt met bloed van een andere persoon. Hamilton’s medaille van de Olympische Spelen van 2004 in Athene werd aangevochten nadat een bloedmonster tekenen van transfusie vertoonde, maar toen zijn tweede bloedmonster – en elke kans om het resultaat te bevestigen – per ongeluk werd vernietigd, stond het Internationaal Olympisch Comité toe dat hij de medaille behield. Rond dezelfde tijd werden bij het testen van de Vuelta a España wielerwedstrijd gemengde rode bloedcelpopulaties in Hamilton’s stalen gevonden. Het Amerikaanse antidopingagentschap, een onafhankelijke groep die toeziet op de naleving van de wereldantidopingcode in de VS, vervolgde Hamilton omdat hij zichzelf transfusies zou hebben toegediend om zijn uithoudingsvermogen op te vijzelen.

Hamilton vocht terug met een hersenschimmige verdediging. David Housman, een moleculair bioloog aan het Massachusetts Institute of Technology (Cambridge, MA, VS), las over de zaak en vond dat de tests van de Vuelta a España ondeugdelijk waren omdat ze “geen enkele controle op gevoeligheid of specificiteit hadden uitgevoerd”. Housman bood Hamilton toen zijn diensten aan: “Ik zei dat ik graag zou helpen omdat ik denk dat de wetenschap hier niet klopt.” Housman verwees onder andere naar een artikel van Nederlandse onderzoekers, die stellen dat chimerisme veel voorkomt, en tot 30% van de bevolking treft (van Dijk et al, 1996).

Maar de deskundige van het Amerikaanse antidopingagentschap, Ross Brown, een Australische wetenschapper van het team dat de bloedtransfusietest heeft ontwikkeld waarmee Hamilton’s monsters zijn geanalyseerd, betwistte de studie als een “op zichzelf staand artikel in de literatuur”. Brown zei dat het hoogst onwaarschijnlijk was dat Hamilton, 34 jaar na zijn geboorte, op één histogram rode bloedcellen gemengd zou hebben en op andere niet. Hij stelde dat het fenomeen van de verdwijnende tweeling in Hamiltons geval “uiterst onwaarschijnlijk” was en niet de oorzaak kon zijn van de gemengde populatie rode bloedcellen (Amerikaanse arbitragevereniging, 2005).

Brown voegde eraan toe dat er in de medische literatuur slechts ongeveer 100 gevallen van chimerisme zijn gerapporteerd en dat het Amerikaanse Rode Kruis de afgelopen 20 jaar slechts één enkel geval heeft waargenomen bij het testen van miljoenen monsters. De Noord-Amerikaanse afdeling van het internationale Hof van Arbitrage voor Sport, dat de zaak Hamilton onderzocht, vroeg zich af: “Is, in het licht van dit bewijs, het honderdste en eerste bekende geval van Tyler Hamilton een redelijk waarschijnlijke verklaring van histogram?” (American Arbitration Association, 2005). Het panel concludeerde van niet en oordeelde dat Hamilton’s testresultaten veroorzaakt werden door een homologe bloedtransfusie, niet door chimerisme. Met een meerderheid van 2 tegen 1 werd hem een minimumverbod van twee jaar opgelegd. Een internationaal tribunaal verwierp zijn beroep in februari 2006.

Boklage, die niet bij de zaak betrokken was, meent dat de tests op Hamilton onvolledig waren. “De vraag kan worden beantwoord door te zoeken naar die extra markers in een of meer van zijn familieleden, waarbij zijn moeder de eerste keus is. Als hij een chimera is, zoals hij beweert, moeten de extra genen behoren tot een broer of zus die in forensische tests kan worden opgespoord of verworpen,” legde hij uit. Intussen meldde de Spaanse krant El Pais dat uit een officieel onderzoek in Spanje was gebleken dat Hamilton een arts had betaald om bloeddoping en andere verboden middelen toe te dienen (Arribas & Hernandez, 2006).

Over de schittering van de tv-camera’s heen, ” is belangrijk en het bestuderen waard. We weten niet welke effecten het heeft op de ontwikkeling,” hield Boklage vol. Omdat chimerisme twee lichaamssymmetrieën binnen één enkele celmassa tot stand brengt, zou het een oorzaak kunnen zijn van de overmaat aan ongewone asymmetrie van hersenfuncties bij tweelingen en van veel voorkomende symmetriemisvormingen, zoals neurale buisdefecten, aangeboren hartafwijkingen en orofaciale spleetvorming (Boklage, 2006). Het bestaan van twee verschillende sets cellen in een embryo zou andere ingrijpende implicaties kunnen hebben voor de manier waarop chimaeren zich ontwikkelen en zou daarom kunnen helpen om meer algemene vragen over de menselijke biologie te beantwoorden. “Zijn er manieren waarop deze mensen verschillend zijn die we nog niet hebben gezien?” vroeg Boklage. “Chimerisme opent een hele wereld van vragen over de vroege menselijke ontwikkeling.” En de vragen kunnen nog verder gaan: “Filosofisch gezien, hoeveel zielen heeft een chimera?”