Over tientallen jaren zijn op een begraafplaats in Hongarije tientallen kunstmatig vervormde ‘buitenaardse’ schedels gevonden die meer dan 1000 jaar oud zijn. Nu onthullen deze schedels hoe de ineenstorting van het Romeinse Rijk sociale veranderingen in de regio teweegbracht.

In de vijfde eeuw na Christus bonden de mensen in Centraal-Europa hun schedels in, een praktijk die het hoofd dramatisch verlengt. Deze veranderde schedels waren zo drastisch misvormd dat sommigen ze hebben vergeleken met de hoofden van sciencefiction aliens. De vijfde eeuw was ook een tijd van politieke onrust, toen het Romeinse Rijk instortte en mensen in Azië en Oost-Europa werden verdreven door binnenvallende Hunnen, een nomadische Aziatische groep.

Een kerkhof in Mözs-Icsei dűlő, Hongarije, voor het eerst opgegraven in 1961, herbergde de grootste verzameling langwerpige schedels in de regio. Een nieuwe studie laat zien hoe gemeenschappen die schedels inbonden samenleefden met andere culturen in tijden van politieke instabiliteit – en hoe de traditie van schedels inbinden gedeeld kan zijn tussen groepen.

Gerelateerd: In beeld: Een oude langharige vrouw gereconstrueerd

De praktijk van het kunstmatig oprekken van hoofden door ze stevig vast te binden in de kindertijd kan worden getraceerd naar het Paleolithicum en is blijven bestaan tot de moderne tijd, hoofdauteur van de studie Corina Knipper en co-auteurs István Koncz, Zsófia Rácz en Vida Tivadar vertelden Live Science in een e-mail. Schedelbinden verspreidde zich over Centraal-Azië in de tweede eeuw voor Christus, breidde zich uit naar Europa rond de tweede en derde eeuw na Christus en werd steeds populairder in Centraal-Europa tegen de eerste helft van de vijfde eeuw na Christus,

“De site van Mözs die we bestudeerden vertegenwoordigt deze tijdsperiode en is een uitstekend voorbeeld van een gemeenschap waarin het gebruik heel gewoon was,” zeiden de co-auteurs.

Voor de nieuwe studie onderzochten onderzoekers 51 langwerpige schedels uit graven op het kerkhof van Mözs, in wat ooit een Romeinse provincie was die bekend stond als Pannonia Valeria. De graven, 96 in totaal, waren verdeeld in drie groepen en vertegenwoordigden drie generaties, van 430 na Christus tot de begraafplaats in 470 na Christus werd verlaten.

De eerste groep graven wordt verondersteld de stichtende groep van de begraafplaats te zijn, en hun overblijfselen zijn begraven in graven in Romeinse stijl. Een tweede groep is begraven in een stijl die buiten de regio lijkt te zijn ontstaan, terwijl de derde groep begravingen combineert die uit Romeinse en andere tradities stammen.

Bovenste deel van het lichaam in Graf 43, tijdens opgraving. Het meisje had een kunstmatig misvormde schedel; ze was begraven met een halsketting, oorbellen, een kam en glazen kralen. (Foto: Wosinsky Mór Museum, Szekszárd, Hongarije)

Individuen met kunstmatig uitgerekte schedels werden in alle drie de grafgroepen aangetroffen, waarbij verlengde schedels ongeveer 32% uitmaakten van de begravingen in de eerste groep; 65% in de tweede groep; en 70% in de derde groep. Verschillen in de plaats en richting van de groeven in de schedels suggereren echter dat verschillende bindtechnieken werden gebruikt tussen de groepen.

Analyse van isotopen, of verschillende versies van atomen, in de botten leverde meer aanwijzingen op over waar de individuen in de latere begravingen vandaan kwamen. Sommigen kwamen uit de buurt van Mözs en anderen vestigden zich daar na te zijn verdreven. Het bijeenbrengen van mensen van verschillende herkomst op een begraafplaats suggereert dat deze groepen samenleefden en een gemeenschap stichtten waar culturele gewoonten en gebruiken die ooit regionaal waren – zoals dieet of hoofdbinding – werden gedeeld en overgenomen door groepen in de afnemende dagen van het Romeinse Rijk.

Vroeger hadden archeologen verondersteld dat nieuwkomers in Pannonia Valeria zich vestigden bij mensen die er onder de Romeinen hadden gewoond, gebaseerd op artefacten die in de graven werden gevonden; het nieuwe bewijs bevestigt dat, volgens de studie.

“De toepassing van nieuwe technologie – isotopenanalyse – heeft enorm geholpen om de vorming van de gemeenschap en de levensstijl tijdens de vijfde eeuw te begrijpen,” zeiden de coauteurs van de studie. “We onthulden informatie over dieet en bewijs dat mensen daadwerkelijk bewogen, die niet toegankelijk zouden zijn geweest door klassieke antropologische en archeologische methoden alleen.”

De bevindingen werden vandaag (29 april) online gepubliceerd in het tijdschrift PLOS ONE.

  • In foto’s: ‘Buitenaardse’ schedels onthullen vreemde, oude traditie
  • De 25 meest mysterieuze archeologische vondsten op aarde
  • Image gallery: Vreemd buitenaards uitziend skelet vormt medisch mysterie

Origineel gepubliceerd op Live Science.

Aanbieding: Bespaar 45% op ‘Hoe het werkt’ ‘Alles over de ruimte’ en ‘Alles over geschiedenis’!

Voor een beperkte tijd kunt u een digitaal abonnement nemen op een van onze best verkopende wetenschapstijdschriften voor slechts $2,38 per maand, of 45% korting op de standaardprijs voor de eerste drie maanden.Bekijk de Deal

Recent nieuws

{artikelnaam }}