Ons vermogen om te “zien” begint wanneer licht dat weerkaatst op een voorwerp waarnaar we kijken, het oog binnenkomt. Wanneer het licht het oog binnenkomt, is het onscherp. De eerste stap in het zien is het scherpstellen van de lichtstralen op het netvlies, de lichtgevoelige laag in het oog. Zodra het licht is scherpgesteld, stimuleert het de cellen om miljoenen elektrochemische impulsen langs de oogzenuw naar de hersenen te zenden. Het gedeelte van de hersenen achter in het hoofd interpreteert de impulsen, waardoor wij het voorwerp kunnen zien.

Licht, breking en het belang ervan.
Licht dat het oog binnenkomt, wordt eerst afgebogen, of gebroken, door het hoornvlies – het doorzichtige venster aan de buitenkant van de oogbol. Het hoornvlies levert het grootste deel van het optisch vermogen van het oog of het vermogen om licht te buigen.

Nadat het licht het hoornvlies is gepasseerd, wordt het opnieuw gebogen – tot een nauwkeuriger afgesteld brandpunt – door de kristallijne lens binnen in het oog. De lens stelt het licht scherp op het netvlies. Dit wordt bereikt door de ciliaire spieren in het oog die de vorm van de lens veranderen, door deze te buigen of af te vlakken om de lichtstralen op het netvlies scherp te stellen.

Deze aanpassing van de lens, accommodatie genoemd, is nodig om voorwerpen dichtbij en veraf scherp te stellen. Het proces van het buigen van licht om een scherp beeld op het netvlies te krijgen, wordt “breking” genoemd. In het ideale geval wordt het licht zodanig “gebroken” of omgebogen dat de stralen worden gefocust tot een nauwkeurig beeld op het netvlies.

De meeste problemen met het gezichtsvermogen ontstaan door een fout in de manier waarop onze ogen het licht breken. Bij bijziendheid (myopie) vormen de lichtstralen een beeld voor het netvlies. Bij verziendheid (hypermetropie) worden de lichtstralen achter het netvlies gefocust. Bij astigmatisme is de kromming van het hoornvlies onregelmatig, waardoor de lichtstralen zich op meer dan één plaats concentreren, zodat op het netvlies niet één duidelijk beeld kan worden gevormd, met wazig zicht tot gevolg. Naarmate we ouder worden, vinden we lezen of het uitvoeren van activiteiten van dichtbij moeilijker. Deze aandoening wordt presbyopie genoemd, en is het gevolg van het feit dat de kristallijne lens minder flexibel is, en dus minder goed in staat om licht te buigen.

De verandering van de schijnbare breking van het oog is relatief eenvoudig door het gebruik van een corrigerende bril of contactlenzen, en veel van de aandoeningen die bijdragen tot onduidelijk zicht kunnen gemakkelijk worden gecorrigeerd.

Hoe voelen we licht aan?
Zintuiglijke interpretatie
Zelfs als het licht op het netvlies is gericht, is het proces van zien nog niet voltooid. Ten eerste is het beeld omgekeerd, of ondersteboven. Het licht van de verschillende “stukjes” van het waargenomen object stimuleert de zenuwuiteinden – fotoreceptoren of cellen die gevoelig zijn voor licht – in het netvlies.

Rods en kegels
Twee soorten receptoren – staafjes en kegels – zijn aanwezig. Staafjes bevinden zich hoofdzakelijk in het perifere netvlies en stellen ons in staat om bij weinig licht te zien en om perifere bewegingen waar te nemen. Zij zijn hoofdzakelijk verantwoordelijk voor het nachtzicht en de visuele oriëntatie. Kegeltjes bevinden zich vooral in het centrale netvlies en zorgen voor gedetailleerd zicht, bijvoorbeeld bij lezen of het onderscheiden van objecten in de verte. Ze zijn ook nodig voor kleurwaarneming. Deze fotoreceptoren zetten licht om in elektrochemische impulsen die via de zenuwen naar de hersenen worden doorgegeven.

Miljoenen impulsen reizen langs de zenuwvezels van de oogzenuw aan de achterkant van het oog en komen uiteindelijk aan in de visuele cortex van de hersenen, die zich aan de achterkant van het hoofd bevindt. Hier worden de elektrochemische impulsen ontcijferd en geïnterpreteerd. Het beeld wordt omgekeerd, zodat we het voorwerp in de juiste richting zien. Dit “zintuiglijke” deel van het zien is veel complexer dan het refractieve deel – en is daarom veel moeilijker nauwkeurig te beïnvloeden.

Wat is 20/20-zicht?
U bent misschien blij te horen dat u 20/20-zicht heeft en denkt dat u perfect zicht heeft. Maar is dat ook zo?

Niet noodzakelijkerwijs. 20/20 geeft alleen aan hoe scherp of helder uw zicht van een afstand is. Het totale gezichtsvermogen omvat ook het perifere of zijdelingse gezichtsveld, oogcoördinatie, diepteperceptie, scherpstelvermogen en kleurenvisie.

20/20 beschrijft normale visuele helderheid of scherpte gemeten op een afstand van 20 voet van een object. Als u 20/20-zicht hebt, kunt u op 20 voet duidelijk zien wat u normaal op die afstand zou moeten zien. Als u 20/100 vision hebt, betekent dit dat u op 20 voet afstand moet zijn om te zien wat een persoon met normaal zicht op 100 voet kan zien.

Is 25/25 zicht beter dan 20/20?
Nee. 25/25 betekent een normale gezichtsscherpte, of gezichtsscherpte, op 25 meter, net zoals 20/20 een normaal gezichtsvermogen op 20 meter betekent.

Waarom hebben sommige mensen minder dan 20/20?
Het vermogen om voorwerpen duidelijk te zien wordt door vele factoren beïnvloed. Oogafwijkingen zoals bijziendheid, verziendheid, astigmatisme of oogziekten beïnvloeden de gezichtsscherpte. De meeste mensen met een gezichtsvermogen iets minder dan 20/20 functioneren zeer goed, terwijl sommige mensen die beter dan 20/20 zien het gevoel hebben dat hun gezichtsvermogen niet bevredigend is. De visuele verwachtingen van iedereen zijn verschillend en een bevredigend gezichtsvermogen is veel complexer dan alleen maar 20/20 kunnen zien.

Als mijn gezichtsvermogen niet optimaal is, wat kan ik dan doen?
Een uitgebreid oogonderzoek zal de oorzaken opsporen die uw vermogen om goed te zien kunnen beïnvloeden. Mogelijk kunnen wij u een bril, contactlenzen of een visustherapie voorschrijven om uw gezichtsvermogen te verbeteren. Als het verminderde gezichtsvermogen te wijten is aan een oogziekte, kan het gebruik van oogmedicatie of een andere behandeling nodig zijn. Indien nodig wordt u doorverwezen indien er een oogziekte wordt vastgesteld die verder onderzoek rechtvaardigt.