Een dag uit het leven van Lodewijk XIV Het dagelijks leven van de koning

In theorie werd de dagindeling van de Zonnekoning voortgezet tijdens de regeerperiodes van Lodewijk XV en Lodewijk XVI, maar geen van de latere vorsten kon de benauwende ceremoniële rituelen verdragen. Zij zochten zo vaak mogelijk hun toevlucht in hun privé-appartementen of in de koninklijke residenties in de buurt. In de loop der jaren werden de openbare plechtigheden van opstaan en naar bed gaan zeldzamer en de hovelingen klaagden dat zij de koning nooit zagen, in tegenstelling tot de tijd van Lodewijk XIV.

Morgens

8.30 uur: de Eerste-Kamerdienaar wekte de koning met “Sire, het is tijd om op te staan”. Na een bezoek van de Eerste Dokter en de Eerste Chirurgijn, begon de eerste opstaanceremonie. Leden van de entourage, diegenen met een belangrijke functie en bepaalde vrienden die het voorrecht genoten om dergelijke momenten bij te wonen, kwamen achtereenvolgens de slaapkamer van de koning binnen terwijl de vorst werd gewassen, gekamd en geschoren. Daarna kwamen de officieren van de kamer en van het kledingmagazijn binnen voor de grote opmaakceremonie, waarbij de koning werd aangekleed en soep dronk voor het ontbijt. Naast de belangrijkste leden van het Hof mochten ook de naaste koninklijke dienaren deze plechtigheid bijwonen. Het aantal toeschouwers, allemaal mannen, bedroeg waarschijnlijk ongeveer 100.

10 uur: een stoet vormde zich in de Spiegelzaal bij de uitgang van de Koningsappartementen, en de koning stak de Staatsappartementen over, gevolgd door zijn hovelingen. Op dit punt kon de menigte die zich langs de weg had verzameld, eindelijk de koning zien. Sommigen konden hem kort toespreken of hem een geschreven briefje overhandigen. De koning nam plaats op de tribune in de Koninklijke Kapel voor de mis, die een half uur duurde. Het koor “Chapel Music”, beroemd in heel Europa, zong elke dag een nieuw stuk, gecomponeerd door Lully, de Lalande, en anderen.

11 uur: bij zijn terugkeer in zijn appartement, hield de koning raad in zijn kamer. Op maandag (om de twee weken), woensdag, donderdag en zondag werd de Staatsraad, of “Hoge Raad”, gehouden. Op dinsdag en zaterdag was het de Financiële Raad, terwijl op vrijdag de Gewetensraad (religieuze zaken) werd gehouden. Tenslotte kwam de Verzendingsraad (die zich met nationale aangelegenheden bezighield) eens in de veertien dagen op maandag bijeen, wanneer er geen zitting van de Staatsraad was. Op deze dagen kon de koning ook besluiten om de voortgang van de werken te onderzoeken. Vijf of zes ministers werkten samen met de vorst, die weinig sprak, goed luisterde en altijd de uiteindelijke beslissing nam.

1 uur ’s middags: de koning at alleen in zijn slaapkamer, aan een tafel met uitzicht op de ramen. In principe werd deze maaltijd in besloten kring genuttigd, maar Lodewijk XIV had de gewoonte alle mannen van het Hof toe te laten, in het algemeen degenen die aanwezig waren bij de ceremonie van het opstaan.

namiddag

2 uur: de koning gaf zijn bevelen en kondigde zijn plannen van de ochtend aan. Als hij ging wandelen, zou dat te voet in de tuinen zijn of in een Barouche met de dames. Als hij besloot te gaan jagen, de favoriete sport van de Bourbons, ging de vorst naar het park als hij met wapens wilde jagen, en naar het omringende bos als hij te paard wilde jagen.

6 of 7 uur ’s avonds: Lodewijk XIV liet zijn zoon vaak instaan voor het vermaak binnenshuis, zoals Avondvergaderingen. Ondertussen ondertekende de koning de talrijke brieven die door zijn secretaris waren voorbereid, om zich vervolgens naar de appartementen van Mme de Maintenon te begeven, waar hij belangrijke papieren bestudeerde met een van zijn vier staatssecretarissen.

Avond

10 uur ’s avonds: de menigte haastte zich naar de voorkamer van de koning om het diner aan de koninklijke tafel bij te wonen. De koning zat aan tafel met de leden van de koninklijke familie. Na de maaltijd doorkruiste de vorst de kamer en begaf zich naar de salon om de hofdames te begroeten. Daarna trok hij zich terug in zijn kabinet om vrijer te converseren met zijn familie en enkele goede vrienden.

11.30 uur : de ceremonie van het naar bed gaan. Dit openbare ritueel, waarbij de koning zich naar zijn slaapkamer terugtrok, was precies het omgekeerde van de opstaanceremonie.

Het leven aan het hof