Athens_1896_report_cover

De voorpagina van de spelen. Bron: wikipedia.org

In 1896 vonden in Athene, Griekenland, de eerste moderne Olympische Zomerspelen plaats tussen 6 en 15 april. Veertien landen namen deel met in totaal 241 atleten in 43 verschillende evenementen. De Olympische Spelen hadden het grootste aantal internationale deelnemers van alle sportevenementen die ooit zijn gehouden. Het was een groot succes en al snel werden plannen gemaakt voor de Olympische Spelen van 1900. Sindsdien worden om de vier jaar de Olympische Zomerspelen gehouden.

Vele kleine sportevenementen in de negentiende eeuw werden in heel Europa gehouden en vernoemd naar de oude Olympische Spelen. In 1870 werden in Athene in het Panatheense Stadion de Olympische Spelen van Zappas gehouden, waar meer dan 30.000 toeschouwers op afkwamen. Dr. William Penny Brookes had het idee opgevat om een mininationaal en multisportief evenement te houden in vergelijking met de oude olympische spelen waaraan slechts drie mannen uit Griekenland mochten deelnemen. Pierre de Coubertin, die nu wordt beschouwd als de vader van de moderne Olympische spelen, nam de pan van Brookes over. Coubertin schreef een artikel over de betekenis van de Olympische Spelen van Wenlock die in 1950 in Wenlock werden gehouden. Deze spelen hadden meerdere sporten en deelnemers. Hij was ook geïnspireerd door de spelen die Evangelis Zappas eerder had georganiseerd.

Een congres werd door Coubertin georganiseerd op 18 juni 1894 in Sorbonne, Parijs. Daar kwamen vertegenwoordigers van elf naties bijeen om zijn plannen voor olympische spelen te presenteren en te bespreken. Toen het congres zijn voorstel aanvaardde, werkten zij aan het vaststellen van een datum. Oorspronkelijk had Coubertin de datum willen vaststellen op 1900, wanneer de Wereldtentoonstelling van Parijs zou worden gehouden. In plaats daarvan besloten zij tot 1896 omdat zij dachten dat zes jaar wachten de belangstelling van het publiek voor de spelen zou kunnen doen afnemen. Toen eenmaal een datum was vastgesteld, moest het congres een gaststad vinden. Coubertin stelde Griekenland voor nadat ze een paar andere opties hadden besproken, waaronder Londen. Maar omdat de olympische spelen in Griekenland waren ontstaan, besloot het congres unaniem om ze in Athene te houden. Het Internationaal Olympisch Comité werd opgericht tijdens hetzelfde congres met Demetrios Vikelas als eerste voorzitter.

Het nieuws over de Olympische Spelen van 1896 in Griekenland begon zich snel te verspreiden en werd goed ontvangen door het publiek, samen met de Griekse koninklijke familie. Griekenland bevond zich echter in een politieke onrust met de baan van premier voortdurend wisselend tussen Charilaos Trikoupis en Theodoros Deligiannis. Het land was ook financieel niet erg stabiel en had niet het geld om zo snel de Olympische Spelen te organiseren. Stephanos Skouloudis, een lid van het organisatiecomité, kwam met een rapport waarin stond dat de spelen uiteindelijk meer dan drie keer het bedrag zouden kosten dat Coubertin oorspronkelijk had geraamd, namelijk 3.740.000 gouden drachmen. Hieruit trokken zij de conclusie dat zij niet in staat zouden zijn de Olympische Spelen te houden.

Coubertin en Vikelas waren vastbesloten de Olympische Spelen doorgang te laten vinden en begonnen een campagne om ze gaande te houden. Op 7 januari 1897 kondigde Vikelas aan dat kroonprins Constantijn de nieuwe voorzitter van het organisatiecomité zou worden. Constantijn’s eerste taak was om genoeg fondsen te werven voor de spelen, en hij slaagde hierin omdat het patriottisme van zijn volk hen motiveerde om genoeg geld bijeen te brengen. Hij was zeer enthousiast over de spelen, wat hem alleen maar meer hielp om het benodigde geld bijeen te krijgen. Eerst werden 333.000 drachmen ingezameld, daarna nog eens 400.000 door de verkoop van speciale postzegels om geld in te zamelen en daarna nog eens 200.000 door de verkoop van kaartjes. George Averoff, een zakenman, doneerde 920.000 drachmen voor de restauratie van het Panatheense Stadion. Voor zijn gulle donatie werd in 1896 een standbeeld van Averoff opgericht, dat vandaag de dag nog steeds voor het stadion staat.

In 1932 werd het eerste Olympisch Dorp in gebruik genomen, en tot dan moesten de atleten zelf voor onderdak zorgen. Veel atleten die aan de eerste spelen deelnamen, waren al in Athene, wat de belangrijkste reden was waarom ze dat deden. Eerder, in 1894, had het IOC besloten dat alleen amateursporters zouden mogen deelnemen. Schermen was het enige onderdeel van deze spelen dat niet onder het amateurreglement viel. Vrouwelijke atleten mochten ook niet meedoen, onder meer omdat ze vonden dat het niet interessant of esthetisch verantwoord zou zijn. Prins George van Griekenland en Denemarken trad op als scheidsrechter.

Er waren zes verschillende locaties, alle voor verschillende evenementen. In het Panatheense Stadion vonden atletiek, gymnastiek, gewichtheffen en worstelen plaats. Zwemmen vond plaats in de Baai van Zea, tennis in de Atheense Lawn Tennis Club. Wielrennen vond plaats in het Neo Phaliron Velodrome terwijl schermen werd gehouden in het Zappeion. Schieten vond plaats op een schietbaan in Kallithea.

De sporten waren atletiek (12 evenementen), wielrennen (6), schermen (3), gymnastiek (8), schieten (5), zwemmen (4), tennis (2), gewichtheffen (2), en worstelen (1). In totaal waren er drieënveertig onderdelen. Zeilen zou oorspronkelijk een sport op de Spelen zijn, maar werd geannuleerd. Schermen was het enige evenement dat zowel professionele atleten als amateurs toeliet.

Australië, Oostenrijk, Bulgarije, Chili, Denemarken, Frankrijk, Duitsland, Groot-Brittannië, Griekenland, Hongarije, Italië, Zweden, Zwitserland, en de Verenigde Staten deden allemaal mee. Griekenland had de meeste atleten met 169 in totaal, terwijl een paar landen slechts één deelnemer hadden. Griekenland had ook de meeste medailles, tien gouden, zeventien zilveren en negentien bronzen, in totaal zesenveertig. De VS hadden de op een na meeste en de meeste gouden, elf gouden, zeven zilveren en twee bronzen, wat neerkomt op twintig medailles. Twee landen, Chili en Zweden, hadden elk één atleet en waren de enige twee die geen enkele medaille wonnen.

18361-004-7E921481

bron: britannica.com

Op 6 april 1896 werden met de openingsceremonie de spelen officieel geopend. Diezelfde dag was toevallig ook de verjaardag van de onafhankelijkheid van Griekenland en de paasmaandag van de Westerse en Oosterse christelijke kerken. Ongeveer 80.000 mensen verzamelden zich in het Panatheense Stadion voor de openingsceremonie. Koning George I was ook aanwezig met zijn vrouw en zonen, maar niet zijn dochters. Constantijn, de kroonprins, hield een toespraak als voorzitter van het organisatiecomité. Koning George I opende de spelen officieel toen zijn zoon klaar was met spreken. De meeste atleten werden in groepen ingedeeld, afhankelijk van hun land, en werden op het veld opgesteld. Negen muziekkorpsen en 150 koorzangers brachten de Olympische hymne ten gehore die Spyridon Samaras had gecomponeerd en Kostis Palamas had geschreven.

Op de ochtend van 12 april 1896, een zondag. Een banket werd georganiseerd door Koning George, ondanks enkele wedstrijden die erna gepland waren, speciaal voor atleten en officials. Hij vond, zoals hij in zijn toespraak verklaarde, dat de Olympische Spelen alleen in Athene mochten worden gehouden.

De slotceremonie zou die dinsdag worden gehouden, maar werd uitgesteld tot woensdag vanwege de regen. De koninklijke familie van Griekenland was natuurlijk aanwezig bij de ceremonie. Het Griekse volkslied speelde aan het begin van de ceremonie. George S. Robertson, een geleerde en atleet uit Groot-Brittannië, bracht ook een ode ten gehore die hij volledig in het Oudgrieks had gecomponeerd. De koning reikte een olijftak, een diploma en een zilveren medaille uit aan alle winnaars van de eerste plaats, een koperen medaille, diploma en lauwertak aan de winnaars van de tweede plaats en degenen die derde werden kregen geen prijs of medaille. Toen hij klaar was met het uitdelen van de prijzen en medailles, kondigde de koning aan dat de spelen ten einde waren. De menigte juichte terwijl de band nog eenmaal het Griekse volkslied speelde nadat de koning het stadion had verlaten.

Coubertin was degene die op het idee kwam om de Olympische Spelen telkens in een andere stad te houden in plaats van alleen in Athene zoals velen geloofden. In 1900 werden de tweede Olympische Spelen in Parijs gehouden tijdens de Wereldtentoonstelling, zoals hij oorspronkelijk had voorgesteld.