Photo credit © Royal Tyrrell Museum of Palaeontology

Laten we met z’n allen de nieuwste dinosaurus in de prehistorische familie verwelkomen! De nodosaurus is een nieuw geslacht en soort genaamd Borealopelta markmitchelli! Deze zwaar gepantserde, plantenetende dinosaurus is verwant aan de stekelige ankylosaurus, maar is een geheel nieuwe soort. Hoewel wetenschappers tot een paar jaar geleden geen idee hadden van het bestaan van de Borealopelta, hebben ze wel een goed idee van hoe deze dino eruit zag. Dat komt omdat het enige Borealopelta-fossiel ook het best bewaarde pantserdinosaurusfossiel ter wereld is. Het laat zien hoe deze dinosaurus eruitzag toen hij nog leefde – 112 miljoen jaar geleden!

gevonden in Alberta

een bovenaanzicht van een teerzandmijn in Alberta zoals die waarin de nodosaurus werd gevonden

Het fossiel werd gevonden in een teerzandmijn, ongeveer zoals deze, in de buurt van Fort McMurray, Alberta. (Foto door Pembina Institute met licentie CC BY-NC-SA 2.0)

Het fossiel werd in 2011 geheel per ongeluk ontdekt, toen mijnwerkers aan het graven waren op een plek in de oliezanden ten noorden van Fort McMurray in Alberta. Een van de mijnwerkers merkte rotsen op die harder waren dan ze zouden moeten zijn. Toen hij beter keek, zag hij dat de rotsen ook een vreemde vorm hadden. Het was duidelijk dat dit iets was dat moest worden onderzocht! Wetenschappers die fossielen bestuderen, paleontologen genaamd, begonnen heel voorzichtig de nodosaurus uit te graven. Het was niet gemakkelijk! Het fossiel moest, samen met de rots eromheen, uit de mijn worden getild – en het woog bijna zeven ton. Ze brachten de dinosaurus naar het Royal Tyrrell Museum in Drumheller, Alberta, en begonnen heel voorzichtig met het blootleggen van de nodosaurus. Het proces duurde zes jaar.

Beste fossiel ooit!

het fossiel van de nodosaurus

Foto van de regering van Alberta met licentie CC BY-NC-ND 2.0

De ontdekking van de nodosaurus was niet alleen belangrijk omdat het een nieuw soort dinosaurus was, het fossiel zelf is bijzonder. Vaak zijn dinosaurusfossielen niet meer dan stukjes tand of bot. Soms wordt een dinosaurus met huid of zelfs veren opgegraven, maar meestal is hij platgedrukt door de druk van de rotsen eromheen. Maar de nodosaurus is in 3D! Hij is niet platgedrukt of in stukken gebroken door de plek waar de nodosaurus leefde. In die tijd – 112 miljoen jaar geleden – was Noord-Alberta warm en grotendeels bedekt met water. De nodosaurus kwam terecht op de bodem van een zee, waar hij wegzonk in de modder. Die modder en de oceaanmineralen beschermden hem terwijl hij fossiliseerde, zodat hij zijn vorm behield.

Meer draak dan dino?

een tekening van de nauwste verwant van de nodosaurus, de ankylosaurus

Dit is de nauwste verwant van de nodosaurus, een ankylosaurus. Deze had een staart met een stekelige knots aan het uiteinde, terwijl die van de nodosaurus waarschijnlijk lang en glad was. (Wikimedia)

Het fossiel van de nodosaurus lijkt op een standbeeld – sommige mensen zeggen dat het op een standbeeld van een draak lijkt! Toen hij nog leefde was hij ongeveer 5,5 meter lang en woog bijna 1,4 ton! Het fossiel heeft een benig beschermend pantser dat het grootste deel van zijn lichaam bedekt, en op dat pantser zitten stekels van een halve meter lang. Ondanks het enge uiterlijk was de nodosaurus een herbivoor, wat betekent dat hij alleen planten at, en al het pantser was om hem te beschermen tegen andere dinosaurussen. Van onder heeft de nodosaurus een geschubde huid, net als een hagedis. Terwijl zijn naaste verwant, de ankylosaurus, een staart had met een stekelige knots aan het eind, was de staart van de nodosaurus waarschijnlijk lang en glad. Wetenschappers hebben zelfs een goed idee van de laatste maaltijd van de nodosaurus – enkele gefossiliseerde vruchten en zaden zijn in zijn maag bewaard gebleven!

de ingang van het Royal Tyrrell Museum

de ingang van het Royal Tyrrell Museum in Drumheller. (Foto door Qyd met CC BY SA 3.0)

U kunt de nodosaurus zien die wordt tentoongesteld in het Royal Tyrrell Museum in Drumheller. Dichter bij een bezoek aan een levende dinosaurus kom je niet!