België is een vrij klein land dat beroemd is om zijn bieren, zijn frietjes, of zijn Manneken Pis, maar het land is vooral over de hele wereld bekend om één ding: wafels!
Hoewel wafels vooral verkocht worden door straatverkopers op kermissen en carnavals in België, worden ze nu overal ter wereld gegeten, als ontbijt of avondmaal, in zoete of hartige versies, thuis of buitenshuis.
Een wafel is een kleine knapperige deegkoek, die traditioneel gebakken wordt tussen twee ijzeren platen met verschillende motieven. Het is moeilijk een wafel voor te stellen zonder het emblematische honingraatpatroon, maar dit patroon is vrij nieuw in zijn geschiedenis, aangezien deze Belgische nietjes begonnen als platte cakejes die tussen twee ijzeren bakplaten werden geperst.
Maar wanneer werden die wafels precies gecreëerd?
Tot in het Neolithicum (6000 v. Chr. tot 2000 v. Chr.) duiken de voorouders van de wafels op als een warme koek bereid met graanpulp, en gebakken op verhitte stenen.
In de IJzertijd (1200 tot 550 v. Chr.) komen de ijzeren werktuigen, en dus ook de ijzeren bakplaten, op. In deze tijd ontstond het idee om brood tussen twee ijzeren platen te bakken. Het hielp het bakproces te versnellen.
Maar het is echt tijdens het Oude Griekenland (1100 v.C.E. tot 146 v.C.E.) dat de voorouders van de wafels werden uitgevonden. In die tijd begonnen de Grieken platte koeken te bakken tussen twee hete metalen platen. Ze noemden deze hartige platte koeken obleios, en ze werden meestal bereid met kaas en kruiden.
Fast forward naar de vroege Middeleeuwen. Het is rond de 9e eeuw dat West-Europa de opkomst zag van fer à hosties (hostieijzers) en moule à oublies (wafelijzers). Op beide ijzeren bakplaten waren afbeeldingen van Jezus of Bijbelse taferelen afgebeeld.
De oublie werd, net als de hostiewafel, alleen met graanbloem en water bereid. Honing en andere smaakmakers werden soms toegevoegd, hoewel pas na de 11e eeuw en de terugkeer van kruisvaarders met nieuwe producten, extra ingrediënten zoals oranjebloesemwater aan de oublies werden toegevoegd.
Het is in de 13e eeuw dat de oublie de wafel werd, met het karakteristieke honingraatpatroon dat we vandaag de dag kennen. Het is ook in die tijd dat het woord gaufre, van het Oudfranse voor wafel (wafla), voor het eerst in druk verscheen. Het is interessant op te merken dat het woord wafla “een segment van een honingbijenkorf” betekent.
De eerste vermelding van een recept dateert uit de 14e eeuw. Dit recept, dat geen rijsmiddel bevatte, is te vinden in een anoniem manuscript met de naam Le Ménagier de Paris.
Het is in de 15e eeuw dat de oublie en de wafel begonnen te evolueren de nieuwe rechthoekige vorm begon te bepalen wat het gebak zou worden dat we vandaag kennen, hoewel het honingraatpatroon in die tijd meer ondiep was.
Het is tussen de 16de en de 17de eeuw dat het eerste recept met een rijsmiddel (biergist) verscheen in het Een Antwerps kookboek. Dit recept, Groote Wafelenof genoemd, is met zijn toevoeging van een rijsmiddel de ware stamvader van de moderne wafels.
In die tijd hadden ongezoete of met honing gezoete wafels van andere granen dan tarwe de voorkeur van de gewone burger vanwege de betaalbare prijs van deze ingrediënten. Tarwekorrels en suiker waren nog vrij duur, en degenen die deze ingrediënten gebruikten waren uitsluitend voorbehouden aan de koninklijke hoven en de bourgeoisie.
Omstreeks 1620 kwamen Nederlandse wafels naar Amerika met de Pelgrims, die in Holland verbleven voordat ze naar Amerika voeren.
In de loop van de 18e eeuw begonnen Duitsers een aantal wafelrecepten te publiceren, met ingrediënten als koffie, kardemom, nootmuskaat, suiker (zuickerwaffeln) of versies waarin Hefeweizen biergist werd gebruikt. De Fransen introduceerden ook geklopt eiwit als rijsmiddel ter vervanging van gist, evenals de toevoeging van smaakstoffen zoals wijn, kruidnagel en citroenschil.
Het is in die tijd dat het woord “wafel” voor het eerst opdook in een Engelse publicatie. Inderdaad, de Court Cookery door Robert Smith gepubliceerd in 1725, maakt voor het eerst gebruik van dit woord, afgeleid van het Nederlandse woord wafel.
In het begin van de 19e eeuw, “waffle frolics” of wafel partijen waren de rage in de Verenigde Staten. Ze werden zoet geserveerd met ahornsiroop of melasse, of hartig, vaak overgoten met nierstoofpot. Slaven kregen de restjes, en zo ontstond een zuidelijke favoriet: kip en wafels.
In het begin van de jaren 1800 vond ook de overgang plaats van rietsuiker naar bietsuiker, en daalde de suikerprijs dramatisch. Tegen 1813 had Frankrijk meer dan 300 bietsuikerfabrieken, en werd het de belangrijkste suikerproducent buiten het Caribisch gebied en Azië.
Dit leidde tot de ontwikkeling van nieuwe dessertrecepten, met name wafelrecepten. De Luikse wafels, de populairste moderne versie van de Belgische wafel, werden rond die tijd uitgevonden door de chef-kok van de prins-bisschop van Luik. De Luikse versie, die alleen in België verkrijgbaar is, verschilt nogal van de meest populaire versie. In plaats van een halfvloeibaar deeg wordt namelijk gebruik gemaakt van een deeg op basis van brioche en van parelsuiker, die aan de buitenkant karamelliseert wanneer hij wordt gebakken. Luikse wafels zijn rijker, dichter, zoeter en kauwer dan hun Brusselse tegenhangers. Het is Antonin Carême, de beroemde Parijse banketbakker, die als eerste parelsuiker in het wafeldeeg verwerkte, zoals blijkt uit zijn werk Le Maitre d’Hotel Français uit 1822.
De eerste vermelding van de Brusselse wafel, die de voorloper is van de Amerikaanse “Belgische wafel”, werd gepubliceerd door banketbakker Florian Dacher in 1842.
Hoewel wafels nu overal ter wereld worden gegeten, biedt België meer dan een dozijn regionale variëteiten naast de Gaufre de Liège en Gaufre de Bruxelles, met inbegrip van de Gaufre de Namur, Gaufre à l’ancienne, Grosse galette liégeoise, Gaufre fine de Herve, Gaufre de Verviers, Gaufre du Perron, Gaufrette Wallonne, Galettes de Tilff en Galettes d’Outre-Meuse.
In de 20e eeuw begonnen wafels te verschuiven van een snack van de straatverkoper naar een zelfgemaakt product, met de introductie in 1918 van de eerste elektrische commerciële wafelijzer van GE.
Wafelhoorntjes voor ijs deden ook hun intrede aan het begin van de eeuw met een introductie op de Wereldtentoonstelling van 1904 in St. Louis.
Wafels in Belgische stijl werden tentoongesteld op de Wereldtentoonstelling van Brussel in 1958, evenals op de Wereldtentoonstelling van Seattle in 1962, maar ze namen pas echt een grote vlucht in de Verenigde Staten en wereldwijd op de Wereldtentoonstelling van New York in 1964.
Het beslag van de wafel wordt bereid met een ei-wit of gist. Soms worden beide soorten gist in hetzelfde recept gebruikt. Hun vorm is meestal rechthoekig, in tegenstelling tot de Luikse wafel die rond is.
Amerikaanse wafel, die ook “Belgische wafel” wordt genoemd, is over het algemeen dichter en dunner dan de Belgische tegenhanger. Het beslag bevat vaak bakpoeder als rijsmiddel. In de VS worden Belgische wafels vaak als ontbijt geserveerd en overgoten met boter, ahornsiroop, vruchtensiroop, honing of poedersuiker. Maar ze worden ook geserveerd in diverse hartige gerechten, zoals gebakken kip en wafels of gegarneerd met nierstoofpot, vooral in de zuidelijke staten.
Er zijn verschillende variaties van hen over de hele wereld, met inbegrip van pandan wafels in Vietnam, aardappel wafels in het Verenigd Koninkrijk en Ierland, Scandinavische stijl wafels, gofri in Italië (Piemonte), pizzelle, ferratelle, of cancelle, (dunne wafelkoekjes) in Midden-Italië, stroopwafels (dunne wafels met stroopvulling) in Nederland en België, kempense galetten in België, of zelfs “roostertaart” of “roosterkoekjes” (格仔餅) in Hong Kong.
Hoewel niet met het karakteristieke honingraatpatroon, kunt u ook genieten van ontbijtrecepten met een soortgelijk beslag, zoals aebleskiver uit Denemarken of de soortgelijke poffertjes uit Nederland. En als u in de stemming bent, waarom probeert u de Oostenrijkse kaiserschmarrn niet?
SaveSaved
Afdrukken
Brussels Waffle
Ingrediënten
- 1 kop bloem
- 1 kop melk
- ½ theelepel vanille extract
- 2 eetlepels suiker
- 8 eetlepels boter , gesmolten
- 4 eieren , gescheiden
- 1 snufje zout
Instructies
-
Kook de melk en vanille en laat afkoelen.
-
Meng in een kom de bloem, de eidooiers, de suiker en een snufje zout.
-
Voeg de melk en de gesmolten boter toe en meng.
-
Rol de eiwitten stijf.
-
Roer de eiwitten door het deeg tot een glad deeg.
-
Verwarm het wafelijzer op middelhoog vuur of de wafeleenheid in de middelhoge stand.
-
Giet het deeg uit en bak elke wafel in totaal 3 tot 4 minuten.
Mike is “de duivel” van het duo 196 smaken. Hij wordt zo genoemd door zijn vrienden en is voortdurend op zoek naar ongewone recepten en technieken met ingrediënten die moeilijk te vinden zijn. De duivel verlegt altijd zijn grenzen, of het nu met humor is of met culinaire verrassingen.
590 shares
Geef een antwoord