Blog

Soms raken non-fictie auteurs in de war over appendices: wanneer ze nodig zijn, hoe ze te maken, en wanneer ze beter weggelaten kunnen worden. Dit artikel zal alle vragen over bijlagen beantwoorden die mijn klanten me in de loop der jaren hebben gesteld, ten behoeve van mijn auteurslezers. Het meervoud van appendix is appendices, tussen haakjes. Hoewel het steeds acceptabeler wordt om “appendixen” te schrijven, staan de meeste mensen daar afkeurend tegenover en beschouwen het als een spelfout. Je beste gok is om de traditionele spelling te gebruiken om te voorkomen dat het lijkt alsof je in de fout bent.

Wat is een bijlage?

Een bijlage is aanvullend materiaal (meestal een artikel, formulier, of lijst) dat een auteur toevoegt aan de achterkant van het boek. Het kan van alles zijn wat u uw lezers wilt meegeven dat niet echt in het hart van het boek thuishoort, in de hoofdstukken. Soms heb je informatie die je wilt delen, maar die te lang is, te ingewikkeld, of te verwant om netjes in de context van een hoofdstuk te passen – informatie die de stroom van het schrijven zou onderbreken. De oplossing: voeg de informatie in een grote bult aan het eind van het manuscript in, als een appendix.

Voorbeelden

Hier volgen een paar voorbeelden van boeken die ik heb geredigeerd:

• Een auteur van onroerend goed wilde verschillende formulieren opnemen die verhuurders konden gebruiken met hun huurders (huurovereenkomsten, huurcontracten, ontruimingsberichten, enzovoort). De formulieren zouden veel ruimte in beslag nemen als ze in de hoofdstukken werden geplaatst, en de lezers zouden de formulieren moeilijk kunnen terugvinden als ze later nodig zijn, omdat ze op verschillende plaatsen in het manuscript zouden worden begraven. Door alle formulieren als appendices achterin het boek te plaatsen, heeft de auteur ze allemaal op één plaats gezet voor gemakkelijke verwijzing. Slimme auteur!
• Een Amerikaanse politieke auteur uitte in zijn boek regelmatig zijn bezorgdheid over het feit dat bepaalde wetten van het land ongrondwettelijk waren. Omdat hij veel over de grondwet sprak, wilde hij er ergens in het boek een kopie van opnemen. De juiste plaats daarvoor? Aan het eind, als bijlage.
• Een castingdirector die een boek voor acteurs schreef, wilde URL’s opnemen voor een aantal video’s die op haar YouTube-pagina waren geplaatst. Als ze er maar een paar te delen had gehad, had ze de URL’s in het betreffende hoofdstuk kunnen zetten. Maar omdat het er veel waren, besloot ze dat het een betere keuze was om ze als bijlage aan het eind van het boek te plaatsen. Ze nam een zin op in het relevante hoofdstuk met het advies aan de lezers om de appendix te raadplegen voor enkele gerelateerde video’s.

Hoe appendices opmaken

Als uw boek maar één appendix heeft, schrijft u gewoon in vette letters “Appendix” bovenaan de eerste pagina en voegt u daaronder het materiaal in dat u wilt delen (waarbij de titel bovenaan het materiaal staat, maar onder het woord “Appendix” en in kleinere letters). Als u twee of meer bijlagen hebt, moet de titel aan het begin van de sectie “Bijlagen” zijn in vette letters, en daaronder moet u elke bijlage vermelden, waarbij u aan elke bijlage een unieke letter uit het alfabet toekent. Met andere woorden, aanhangsel A, aanhangsel B, aanhangsel C, enz., gebruik zoveel alfabetletters als nodig zijn voor alle bijlagen die u maakt. Je plaatst de woorden “Appendix A” onder “Appendices” en in kleinere letters. Dan vul je de titel van het artikel, formulier of lijst in, en daaronder het artikel, formulier of lijst in zijn geheel … en zo verder tot je aan het eind van je bijlagensectie bent gekomen.

Over toestemmingen

Ik hoor je je afvragen: “Heb ik toestemming nodig om een appendix op te nemen?” Het antwoord varieert afhankelijk van de bijlage. In het voorbeeld van de Amerikaanse grondwet heeft de auteur geen toestemming nodig omdat er geen auteursrechthebbenden zijn voor dat manuscript. Het is in het publieke domein. In het geval van de auteur van het onroerend goed waren de formulieren die hij wenste op te nemen die welke hij zelf had geschreven, dus was er geen toestemming nodig. Had hij ze geleend van iemand anders boek of online website, kan hij wel of niet nodig om toestemming te krijgen. Ja, als ze door een particulier waren gemaakt. Nee, als ze beschikbaar waren in het publieke domein (bijvoorbeeld op een overheidswebsite). Een goede vuistregel is: bij twijfel, vraag toestemming. Vermeld altijd alle toestemmingen aan het begin van het boek op je copyright pagina.

En ja, vermeld alle appendices in je inhoudsopgave. Vermeld de letter van de bijlage en daarnaast de titel. Voorbeeld: Appendix B: U.S. Constitution.

Maar heb je een appendix nodig?

Heb je appendixen nodig voor je boek? Dat hangt van het boek af. Voeg ze alleen toe als ze het boek op een reële en relevante manier verrijken. Als ik een boek zou schrijven over hoe je een agent kunt vinden, zou het zeker gepast zijn om een bijlage op te nemen met een lijst van agenten en hun contactinformatie. Als ik een boek zou schrijven over het verzorgen van een konijn, zou ik een bijlage kunnen toevoegen met een lijst van gerenommeerde sites voor het online kopen van konijnenbenodigdheden. Maar als mijn boek inspirerende non-fictie zou zijn over hoe je meer zelfvertrouwen kunt krijgen, dan zouden er misschien geen bijlagen nodig zijn. Of misschien toch wel, als ik oefeningen en vragenlijsten had ontwikkeld die de lezer kon invullen. (Een woord over oefeningen: over het algemeen horen deze achterin het hoofdstuk waar ze betrekking op hebben, niet achterin het boek als een appendix, maar als je oefeningen hebt die het invullen van formulieren en vragenlijsten inhouden, kunnen deze te veel ruimte in beslag nemen in de hoofdstukken en de stroom van het schrijven onderbreken, dus zou je ze in een appendix zetten.)

Voel je je nog steeds onzeker over appendices voor je boek? Ga naar de bibliotheek of boekhandel en trek een paar boeken van de plank in de sectie die uw genre is (of een non-fictie sectie, voor die kwestie). Je zult veel voorbeelden vinden van hoe je bijlagen maakt … en veel voorbeelden van boeken die ze niet hebben en ook niet nodig hebben.