Vaak wordt mij gevraagd of ik ooit iets ben tegengekomen dat ik niet kon verklaren. Mijn gesprekspartners denken dan niet aan verbijsterende enigma’s zoals het bewustzijn of de buitenlandse politiek van de V.S., maar aan abnormale en mystificerende gebeurtenissen die het bestaan van het paranormale of bovennatuurlijke suggereren. Mijn antwoord is: ja, nu wel.

De gebeurtenis vond plaats op 25 juni 2014. Op die dag trouwde ik met Jennifer Graf, uit Köln, Duitsland. Ze was opgevoed door haar moeder; haar grootvader, Walter, was de meest nabije vaderfiguur die ze had toen ze opgroeide, maar hij stierf toen ze 16 was. Toen ze haar bezittingen voor de bruiloft naar mijn huis verscheepte, werden de meeste dozen beschadigd en ging een aantal kostbare erfstukken verloren, waaronder de verrekijker van haar grootvader. Zijn Philips 070 transistorradio uit 1978 kwam veilig aan, dus ging ik aan de slag om hem weer tot leven te wekken na decennia van stilte. Ik deed er nieuwe batterijen in en maakte hem open om te zien of er losse verbindingen waren om te solderen. Ik heb zelfs “percussief onderhoud” geprobeerd, een methode die naar verluidt werkt op dergelijke apparaten: een harde klap tegen een hard oppervlak. Stilte. We gaven het op en legden het achter in een bureaulade in onze slaapkamer.

Drie maanden later, na het aanbrengen van de nodige handtekeningen op onze huwelijksakte in het gerechtsgebouw van Beverly Hills, keerden we terug naar huis, en in aanwezigheid van mijn familie spraken we onze geloften uit en wisselden we de ringen uit. Omdat Jennifer 9.000 kilometer van familie, vrienden en huis was, voelde ze zich miserabel en eenzaam. Ze wenste dat haar grootvader er was om haar weg te geven. Ze fluisterde dat ze alleen iets tegen me wilde zeggen, dus excuseerden we ons naar de achterkant van het huis waar we in de slaapkamer muziek konden horen spelen. We hebben daar geen muziekinstallatie, dus we zochten naar laptops en iPhones en openden zelfs de achterdeur om te kijken of de buren muziek aan het spelen waren. We volgden het geluid naar de printer op het bureau en vroegen ons af of deze gecombineerde printer/scanner/faxmachine ook een radio had. Nee.

Op dat moment wierp Jennifer me een blik toe die ik niet meer gezien heb sinds de bovennatuurlijke thriller The Exorcist het publiek deed opschrikken. “Dat kan toch niet zijn wat ik denk dat het is, of wel?” zei ze. Ze opende de bureaulade en haalde de transistorradio van haar grootvader tevoorschijn, waaruit een romantisch liefdesliedje klonk. We zaten minutenlang in een verbijsterde stilte. “Mijn grootvader is hier bij ons,” zei Jennifer, huilend. “Ik ben niet alleen.”

Kort daarna keerden we terug naar onze gasten met de radio aan terwijl ik het achtergrondverhaal vertelde. Mijn dochter Devin, die uit haar slaapkamer kwam net voordat de ceremonie begon, voegde eraan toe: “Ik hoorde de muziek uit jullie kamer komen net toen jullie gingen beginnen.” Het vreemde is dat we ons daar enkele minuten voor die tijd aan het klaarmaken waren, zonder muziek.

Later die avond vielen we in slaap bij het geluid van klassieke muziek dat uit Walter’s radio kwam. De volgende dag stopte hij ermee en sindsdien is hij stil.

Wat betekent dit? Als het iemand anders was overkomen, zou ik een toevallige elektrische anomalie en de wet van de grote getallen als verklaring kunnen voorstellen – met miljarden mensen die elke dag miljarden ervaringen hebben, is er zeker een handvol extreem onwaarschijnlijke gebeurtenissen die opvallen in hun timing en betekenis. In ieder geval vormen zulke anekdotes geen wetenschappelijk bewijs dat de doden overleven of dat ze met ons kunnen communiceren via elektronische apparatuur.

Jennifer is net zo sceptisch als ik als het gaat om paranormale en bovennatuurlijke verschijnselen. Toch gaf de griezelige samenloop van deze diep suggestieve gebeurtenissen haar het duidelijke gevoel dat haar grootvader daar was en dat de muziek zijn geschenk van goedkeuring was. Ik moet toegeven, het zette me op mijn hielen en deed ook mijn scepsis op zijn grondvesten schudden. Ik genoot meer van de ervaring dan van de verklaring.

De emotionele interpretaties van zulke abnormale gebeurtenissen verlenen ze betekenis, ongeacht hun oorzakelijke verklaring. En als we het wetenschappelijke credo serieus nemen om een open geest te bewaren en agnostisch te blijven wanneer het bewijs onbeslist is of het raadsel onopgelost, moeten we de deuren van de waarneming niet sluiten wanneer ze voor ons worden geopend om ons te verwonderen over het mysterieuze.