Is er echt een vaginaal orgasme?

door Cathy Johnson

Een zoektocht naar het ervaren van ‘vaginale orgasmes’ kan vrouwen nodeloos ongerust maken, zeggen sekstherapeuten. Maar bestaat het vaginale orgasme eigenlijk wel?

Het is decennia geleden sinds de seksuele revolutie, maar veel vrouwen blijven angstig in bed omdat ze bang zijn dat ze niet het juiste soort orgasme krijgen, zeggen enkele vooraanstaande sekstherapeuten.

De angst is gebaseerd op het idee dat vrouwen verschillende soorten orgasmen kunnen ervaren, waaronder vaginale orgasmen en clitorale orgasmen.

Het is lang een populair idee geweest dat een vaginaal orgasme wenselijk is omdat het verondersteld wordt intenser te zijn en omdat de kans groter is dat het optreedt tijdens geslachtsgemeenschap met een partner.

Maar het idee dat er een apart ‘vaginaal orgasme’ is dat verschilt van elk ander soort orgasme, is onjuist, zeggen velen.

(Een recent paper over het onderwerp verwierp ook dit idee.)

Seksuologe en auteur Dr Vivienne Cass zegt dat het grootste deel van het onderzoek suggereert dat er slechts één ‘orgasme-respons’ is bij vrouwen.

“Er is niet een apart ding dat een vaginaal orgasme wordt genoemd,” zegt Cass, adjunct universitair hoofddocent aan de afdeling seksuologie van de Curtin University’s afdeling volksgezondheid.

“Ik zou zeggen dat er geen vaginaal orgasme is, er is geen clitoraal orgasme, er is fysiologisch slechts één orgasmereactie. Maar er zijn veel verschillende manieren waarop vrouwen dat kunnen ervaren waar ze het voelen, wat ze voelen, wat ze er bij voelen. En er zijn vrouwen die een orgasme kunnen hebben zonder überhaupt aangeraakt te worden.”

Rosemary Coates, ook universitair hoofddocent seksuologie aan de Curtin University en voormalig voorzitter van de World Association for Sexual Health, is het daarmee eens en zegt dat ze de afgelopen 40 jaar heeft onderwezen dat orgasmes worden getriggerd via de clitoris.

“Er zijn echter fysiologische veranderingen die plaatsvinden in de vulva, inclusief de vagina en de baarmoeder. Sommige vrouwen voelen de ritmische spasmen in deze gebieden tijdens het orgasme.”

Maar als vrouwen bepaalde orgasmen vaginaal orgasme willen noemen, hebben sommige deskundigen daar geen probleem mee.

“Ik denk dat we moeten stoppen met deze onderscheidingen, omdat het eigenlijk gewoon academisch verbaal gebral is,” zegt NSW-voorzitter van de Vereniging van Australische seksuologen en voormalig huisarts Dr Margaret Redelman. “In de praktische zin van het helpen van vrouwen om van hun seksualiteit te genieten, creëren we een probleem. Vrouwen zeggen ‘ik heb geen orgasmes op de juiste manier’ en ik denk dat dat heel schadelijk is.”

Wat is een orgasme?

Het vinden van een beknopte maar nauwkeurige definitie van een orgasme is verrassend uitdagend.

Volgens het Macquarie Dictionary is een orgasme “een complexe reeks reacties van de genitale organen en de huid op het hoogtepunt van een seksuele daad”, maar andere definities zijn veel uitgebreider.

De volgende beschrijving is ontleend aan informatie van het Health Education Centre van de Brown University in de Verenigde Staten:

Orgasme is een lichamelijke reflex, meestal een plezierige, wanneer de spieren die tijdens de seksuele opwinding werden aangespannen zich ontspannen en het lichaam terugkeert naar de pre-arousal toestand. Tijdens de seksuele opwinding is er een verhoogde bloedstroom naar de genitaliën en worden de spieren in het hele lichaam, en vooral in de genitaliën, aangespannen. Het orgasme keert dit proces om door middel van een reeks ritmische samentrekkingen. Bij vrouwen treden de samentrekkingen op in het onderste deel van de vagina, in de baarmoeder, de anus en de bekkenbodem. Elke persoon heeft een unieke ervaring van het orgasme, maar veel voorkomende ervaringen zijn veranderingen in de ademhaling, een gevoel van warmte, zweten, lichaamstrillingen, veranderd bewustzijn, of een drang om te kreunen of te schreeuwen. Tijdens het orgasme komen endorfines vrij in de bloedbaan en deze chemische stoffen kunnen je blij, duizelig, blozend, warm of slaperig doen voelen.

Clitoris is meer dan je denkt

De term vaginaal orgasme is gebruikt om het orgasme te beschrijven dat sommige vrouwen hebben wanneer ze alleen stimulatie krijgen door penetratie van de vagina.

Sommige vrouwen melden dat dit orgasme anders aanvoelt dan het orgasme dat ze hebben wanneer ze meer direct gestimuleerd worden via het externe deel van hun clitoris, de eikel, die een kleine afstand boven de ingang van de vagina zit.

Vroeger dacht men dat deze zogenaamde “magische knop” die ongeveer 6.000 tot 8.000 zenuwuiteinden bevat en zeer aangenaam is als hij op de juiste manier wordt aangeraakt, de hele clitoris was.

Maar sinds het einde van de jaren 1990 is bekend dat de clitoris eigenlijk veel groter is; de eikel is slechts het externe uiteinde, maar er is ander weefsel dat dieper in het lichaam reikt, en zich rond de vagina en de urethra wikkelt, de buis waardoor urine van de blaas naar buiten stroomt.

Zowel het inwendige als het uitwendige deel van de clitoris bestaat uit erectiel weefsel dat opzwelt met bloed wanneer een vrouw opgewonden is.

Dus het kunnen krijgen van een orgasme door penetratie van de vagina alleen betekent niet dat er geen betrokkenheid is van de clitoris.

Ja, ja, ja

Zowel Cass als Redelman geloven dat de vagina zelf geen erg gevoelig orgaan is en zeggen dat het relatief weinig zenuwuiteinden heeft. Maar bepaalde seksstandjes kunnen stimulatie van de clitoris versterken.

Ook zegt Cass “er zijn korte ligamenten die de clitoriskap verbinden met de vulva, dus wanneer de vulva incidenteel wordt bewogen tijdens penetratie, stimuleert dat eigenlijk de eikel van de clitoris.”

Zij voegt eraan toe dat sommige vrouwen vinden dat de druk van de geslachtsgemeenschap, zowel op de vaginale wanden als door de wanden heen op de inwendige delen van de clitoris en andere weefsels, misschien met inbegrip van de baarmoederhals, genoeg is om hen tot een orgasme te brengen.

“Maar als we het over stimulatie van de clitoris hebben, hebben mensen het meestal over aanrakingen aan de buitenkant van het lichaam en de waarheid is dat de meeste vrouwen dat wel nodig hebben.”

Redelman beaamt dat vrouwen sterk verschillen in hun gevoeligheid voor seksuele prikkels: “Sommige vrouwen kunnen in de bus zitten op weg naar hun werk en hun dijen buigen en een orgasme krijgen.”

Hoe zit het met de G-spot?

De G-spot is vernoemd naar de Duitse gynaecoloog Ernst Graefenberg, die in 1950 voor het eerst het bestaan ervan besprak. Het werd voor het eerst beschreven als een zeer gevoelig gebied in de vagina dat, wanneer gestimuleerd, een vrouw een krachtig orgasme geeft. Hoewel het een verklaring zou kunnen zijn voor de vaginale orgasmes die sommige vrouwen melden, geloven veel deskundigen dat het helemaal niet bestaat.

Cass zegt dat de G-spot niet echt een plek is, maar eerder een erogene zone die een intern onderdeel is van “het clitorale systeem” een groep lichaamsdelen, waaronder de clitoris, die samen werken tijdens seksuele opwinding. Zij zegt dat deze erogene zone bij sommige vrouwen door de voorste vaginawand wordt gevoeld wanneer zij opgewonden zijn. Het is erectiel weefsel dat zich rond de plasbuis wikkelt en de urethrale spons wordt genoemd (maar soms ook de vrouwelijke prostaat wordt genoemd).

“Sommige vrouwen krijgen een zeer sterke erectiele reactie binnen de spons en ze kunnen een stevig gebied voelen, maar geen vlek. Het lijkt alsof de vaginale wand opzwelt en stevig wordt. Maar het is de urethrale spons aan de andere kant van de wand. Sommige vrouwen kunnen een orgasme krijgen van het stimuleren van dit gebied. Maar anderen voelen misschien niets.”

Zegt Margaret Redelman: “Ik denk dat de overgrote meerderheid van de vrouwen niets voelt.”

Rosemary Coates zegt dat ze “agnostisch” blijft over de kwestie.”

“Ik heb mijn studenten altijd verteld dat als een vrouw gelooft dat ze een G-spot heeft, wie is dan om te discussiëren?”

Ik neem wat zij heeft

Velen zien nu het onderscheid tussen een ‘vaginaal’ en een ‘clitoraal’ orgasme als kunstmatig en niet behulpzaam.

Cass zegt dat onderzoek en enquêtes suggereren dat slechts ongeveer 30 procent van de vrouwen een orgasme kan krijgen “alleen door penetratie van een soort”, maar ze gelooft dat dit een overschatting kan zijn omdat sommige van de studies niet van hoge kwaliteit waren.

Zegt Coates: “De mythe van een vaginaal orgasme was gebaseerd op Freuds nogal misogynistische opvattingen over de seksualiteit van vrouwen. Tot in de jaren zestig gingen verschillende ‘deskundigen’ ervan uit dat vrouwen die tijdens vaginale geslachtsgemeenschap geen orgasme beleefden, onvolwassen waren.

“In feite kan men, wanneer men de anatomie van de vulva duidelijk begrijpt, de biomechanica van de geslachtsdaad, met name in heteroseksuele ‘missionaris’ positie, gemakkelijk zien hoe een gebrek aan passende stimulatie van de clitoris zal resulteren in moeilijkheden bij het verkrijgen van een orgasme.”

Niettemin blijft de zoektocht naar een hoogtepunt tijdens de geslachtsgemeenschap.

“Vrouwen komen naar me toe en zeggen dat ze geen orgasme kunnen krijgen,” zegt Cass. “Maar dan kom ik erachter dat ze eigenlijk heel gemakkelijk een orgasme kunnen krijgen, ze hebben er alleen geen tijdens de geslachtsgemeenschap. Die druk is er.”

“Sommige mensen zijn gefixeerd op dit: ‘Mijn partner moet een orgasme krijgen door geslachtsgemeenschap’,” zegt Redelman. “Maar dat soort druk garandeert natuurlijk eigenlijk bijna dat ze het niet gaat doen.”

Zowel zij als Cass geloven dat koppels manieren kunnen worden geleerd om extra stimulatie te bieden tijdens de geslachtsgemeenschap. Maar te veel hierop focussen kan schadelijk zijn.

“Het primaire ding is om te genieten van het vrijen,” zegt Redelman. “De hersenen zijn het grootste seksorgaan. Als je samen dingen doet die je seksuele opwinding geven… voor mij is dat perfect vrijen.

“Ik denk dat we vrouwen gewoon anders moeten laten zijn, individuen moeten zijn. Hoe ze ook tot een orgasme komen, dat is voor hen de juiste manier.”

gepubliceerd 28/10/2014