De mythologie van de oude Grieken zit boordevol verhalen over vreemde en wonderlijke wezens. Afgebeeld op aardewerk, in beeldhouwwerk, en in de literaire traditie, veroorzaken ze meestal ravage met de best geplande plannen van de Griekse helden, maar ze konden ook nuttig blijken in bepaalde situaties. Hercules, Odysseus, Theseus, Perseus, Bellerophon en Jason moesten allemaal vechten tegen monsters die vaak een mengeling waren van andere, meer bekende wezens of gewoonweg bizar waren. De helden wonnen meestal, natuurlijk, en hun gevechten met deze monsters maakten hen nog heldhaftiger. De fantasierijke mengeling van dieren diende ook om de wanorde van zowel het dierenrijk als het vreemde koninkrijk in de Griekse kijk op de wereld weer te geven en misschien ook om de onbekende wilde dieren van verre landen voor te stellen. De triomf van de Griekse helden over deze verschrikkelijke wezens was een onderhoudende metafoor voor de vermeende superioriteit van de Griekse manier van leven, de overwinning van licht op duisternis, rede en orde op chaos.

U kunt meer bijzondere verhalen uit de Griekse mythologie lezen in ons artikel hier.

Centaur: Half mens-half paard

Metafoor van een centaur die Lapith aanvalt uit het Parthenon, 5e eeuw v. Chr.
Centaurs werden van oudsher gebruikt om onbeschaafdheid en dronkenschap te verbeelden. Metope met een afbeelding van een centaur die een Lapith aanvalt. Uit het Parthenon, 5e eeuw v. Chr. British Museum, Londen. Fotograaf: Mark Cartwright

Gorgon: half vrouw-half slang

De beroemdste Gorgon, Medusa.
De beroemdste Gorgon was Medusa, wier blik toeschouwers in steen kon veranderen, maar die uiteindelijk door Perseus werd gedood. Een decoratief element van een schip gebouwd voor Caligula. Palazzo Massimo, Rome. Fotograaf: Mark Cartwright

Minotaurus: half mens-half stier

De Minotaurus, Nationaal Archeologisch Museum, Athene. Fotograaf: Mark Cartwright
De Minotaurus was de bewaker van het labyrint in Knossos, maar werd uiteindelijk door Theseus gedood. Marmeren Minotaurus, Nationaal Archeologisch Museum, Athene. Fotograaf: Mark Cartwright

Griffioen: halve leeuw-half adelaar

Een munt uit Abdera waarop een Griffioen is afgebeeld. Het Numisamisch Museum, Athene. Fotograaf: Mark Cartwright
De griffioen had het lichaam, de staart en de achterpoten van een leeuw met de voorpoten en de kop van een adelaar. Traditioneel werd hij beschouwd als de bewaker van schatten en de koning van het dierenrijk. Een munt van Abdera met een griffioen. Numismatisch museum, Athene. Fotograaf: Mark Cartwright

Cycloop: Een reus met één oog

De cycloop Polyphemus. Archeologisch museum van Split. Fotogorahper: Carole Raddato.
De cycloop Polyphemus hield Odysseus en zijn mannen vast tot ze hem verblindden en ontsnapten. Polyphemus, 4e eeuw n.Chr. Archeologisch Museum van Split. Fotograaf: Carole Raddato.

Hydra: meerkoppige slang

Hydra. Fotograaf: Carole Raddato
Een afbeelding van Hercules die de Hydra van Lerna doodt, een van zijn twaalf werken. De held zou later het giftige bloed van het schepsel gebruiken voor zijn dodelijke pijlen. 6e eeuw v. Chr. Hydria. Palazzo Massimo, Rome. Fotograaf: Carole Raddato

Chimera: Deels leeuw, deels slang & geit

Chimera
De vuurspuwende Chimera had het lichaam van een leeuw, de staart van een slang en de kop van een geit die uit zijn rug oprees. Hij werd uiteindelijk gedood door de held Bellerophon. Detail van een amfora uit de 6e eeuw v. Chr. Palazzo Massimo Rome. Fotograaf: Carole Raddato

Pegasus: Het gevleugelde paard

Pegasus het gevleugelde paard dat werd geboren uit het afgehakte hoofd van Medusa en dat de held Bellorophon hielp. Munt uit Korinthe, 6e eeuw v. Chr. Alpha Bank Collections, Athene. Fotograaf: Mark Cartwright
Pegasus het gevleugelde paard werd geboren uit het afgehakte hoofd van Medusa en hielp de held Bellorophon. Munt uit Korinthe, 6e eeuw v. Chr. Alpha Bank Collections, Athene. Fotograaf: Mark Cartwright

Sphinx: een gevleugelde leeuw met een vrouwenhoofd

Sphinx
Sphinxen werden door de Grieken beschouwd als lastige wezens, waarvan de beroemdste Oedipus een raadsel oploste. Grafmonument, 6e eeuw v. Chr. Nationaal Archeologisch Museum, Athene. Fotograaf: Mark Cartwright

Sirene: half vrouw-half vogel

Marbel grafmonument, 370 v. Chr. Nationaal Archeologisch Museum, Athene. Fotograaf: Mark Cartwright
Sirenen waren beroemd omdat ze met hun prachtige muziek zeelieden naar een ramp lokten. Marmeren grafmonument, 370 v. Chr. Nationaal Archeologisch Museum, Athene. Fotograaf: Mark Cartwright