Sportowy uraz szyi

Wykonywanie sportów może przyczynić się do urazów szyi o różnym stopniu ciężkości, począwszy od stosunkowo niewielkich urazów, takich jak naciągnięcia mięśni, po poważne, zagrażające życiu warunki, takie jak złamania szyi i urazy szyjnego odcinka rdzenia kręgowego. Złamanie (pęknięcie) szyi jest bardzo poważna sprawa, ale w wielu przypadkach, pacjent może dokonać pełnego odzysku i odzyskać wszystkie funkcje neurologiczne. Złamanie szyi może czasami prowadzić do całkowitego uszkodzenia rdzenia kręgowego, co spowoduje pewien stopień paraliżu lub nawet śmierć.

While katastrofalne urazy szyjki macicy występują w sporcie, częstość występowania śmiertelnych przypadków zmniejszyła się w ciągu ostatnich kilku dekad dzięki lepszemu sprzętowi ochronnemu, zwiększonej świadomości, lepszemu coachingowi i zmianom zasad. Urazy te mogą jednak wystąpić u sportowców uprawiających sporty kontaktowe, takie jak futbol amerykański, piłka nożna i rugby, a także sporty bezkontaktowe, takie jak gimnastyka i kolarstwo.

Urazy kręgosłupa szyjnego wynikające z uczestnictwa w sporcie można podzielić na następujące zespoły kliniczne:

• Złamania i zwichnięcia kręgosłupa szyjnego
• Uszkodzenia korzeni nerwowych lub splotu ramiennego
• Uszkodzenia krążka międzykręgowego
• Stenoza szyjna
• Ostre szyjne ostre zwichnięcia/nadwyrężenia kręgosłupa szyjnego, w tym uraz spowodowany uderzeniem bicza
• Przejściowa porażenie czterokończynowe

Kręgosłup jest częścią szkieletu osiowego i zapewnia najważniejsze wsparcie strukturalne dla naszego ciała. W regionie szyi znajduje się szyjna część kręgosłupa, która składa się z siedmiu kości (kręgi C1-C7), oddzielonych od siebie krążkami międzykręgowymi. Dyski te umożliwiają kręgosłupowi swobodne poruszanie się i działają jak amortyzatory podczas aktywności. Wraz z silnymi mięśniami, elastycznymi ścięgnami i więzadłami, kręgosłup pozwala nam stać w pozycji wyprostowanej, zginać się i skręcać. Rdzeń kręgowy, bardzo wrażliwa tkanka nerwowa, która łączy mózg z ciałem, znajduje się w środkowej części kręgosłupa szyjnego, chroniony przez kostne struktury kręgów.

Kręgosłup szyjny pełni funkcję podtrzymującą ciężar głowy i zapewnia elastyczność umożliwiającą wykonywanie szerokiego zakresu ruchów głową. Ruch głowy jest możliwy dzięki specjalizacji dwóch pierwszych kręgów (C1 i C2), które łączą się bezpośrednio z czaszką. Pierwszy kręg (C1) lub „atlas” jest najwyższym kręgiem, który pozwala na kiwanie się lub ruch „tak” poprzez artykulację wzdłuż stawu szczytowo-potylicznego, podczas gdy drugi kręg (C2) lub „oś” pozwala na ruch w bok lub brak ruchu poprzez obracanie się wzdłuż stawu szczytowo-osiowego.

Złamania szyjki macicy i zwichnięcia

Złamanie szyjki macicy to złamanie jednej lub więcej kości szyjki macicy lub kręgów w szyi. Zwichnięcie szyjne odnosi się do urazu więzadła w szyi, który spowodował, że dwa lub więcej kręgów szyjnych nieprawidłowo oddziela się od siebie.

Poważne, nagłe skręcenie szyi lub silny cios w głowę lub obszar szyi może spowodować złamanie szyi. Sporty związane z gwałtownym kontaktem fizycznym niosą ze sobą większe ryzyko złamania szyi, w tym piłka nożna, hokej na lodzie, rugby i zapasy. Spearing przeciwnika w piłce nożnej lub rugby może spowodować złamanie szyi i tak może bezkontaktowych działań, takich jak gimnastyka, jeśli gimnastyk brakuje wysoki bar podczas zwolnienia i spada. Kręgosłup szyjny zazwyczaj pochłania energię zderzenia, rozpraszając siły poprzez mięśnie, krążki międzykręgowe i kości wzdłuż krzywizny kręgosłupa C. Jednakże, gdy szyja jest zgięta, jak w przypadku walki na włócznie, siły tworzą nieprawidłowe obciążenie osiowe na struktury wspierające, co może prowadzić do rozerwania więzadeł lub kości. Urazy kręgosłupa szyjnego mogą obejmować podwichnięcia i zwichnięcia z lub bez objawów neurologicznych do złamań z lub bez objawów neurologicznych.

Osoba z urazem szyi nie powinna być przenoszona bez kompetentnej opieki medycznej, która powinna być wezwana natychmiast. Jest to niezwykle ważne, ponieważ właściwa stabilizacja kręgosłupa szyjnego jest kluczowa dla uniknięcia spowodowania dalszych uszkodzeń. W sytuacji, gdy doszło do urazu głowy lub szyi, ważne jest rozpoznanie możliwości wystąpienia złamania szyi.

• Zlokalizowany ból szyi, który może, ale nie musi być silny
• Sztywność karku
• Ból promieniujący od szyi w dół do barków i/lub ramion
• Puchnięcie i zasinienie
• Tkliwość
• Zmniejszenie czucia w ramionach, nóg lub ciała
• osłabienie lub paraliż mięśni rąk lub nóg
• trudności w oddychaniu

The U.Bezpieczeństwa Produktów Konsumenckich (CPSC) śledzi urazy związane z produktami poprzez swój Krajowy Elektroniczny System Nadzoru nad Urazami (NEISS). Według CPSC, szacunkowo 23 720 złamań szyi było leczonych w amerykańskich szpitalnych izbach przyjęć w 2018 roku. Spośród nich, szacowane 3194 złamania były związane ze sportem. Rzeczywista częstość występowania urazów szyi może być potencjalnie znacznie wyższa z dwóch podstawowych powodów. Po pierwsze, w raporcie z 2018 r., CPSC wyklucza dane z działań lub sportów, które dają 1200 urazów lub mniej, z bardzo małej liczby próbek lub z lokalizacji, które są ograniczone do niewielkiego obszaru geograficznego kraju. Dodatkowo, wszelkie mniej poważne urazy szyi, które są leczone w gabinecie lekarskim, centrach natychmiastowej opieki lub samodzielnie leczone, również nie są śledzone przez ten system. Statystyki sportowe obejmują nie tylko urazy związane z samym sportem/aktywnością rekreacyjną, ale także wszelkie urazy związane ze sprzętem i odzieżą używaną podczas tych zajęć. Na przykład, urazy związane z pływaniem obejmują samą aktywność, jak również deski do nurkowania, sprzęt, urządzenia wypornościowe, baseny i zjeżdżalnie wodne. W latach 2000-2015 liczba związanych ze sportem złamań kręgosłupa szyjnego wzrosła o 30%, głównie z powodu 300% wzrostu liczby urazów związanych z jazdą na rowerze. Częstość występowania urazów u mężczyzn była 1,7x większa w przypadku skręceń szyi i 3,6x większa w przypadku złamań w porównaniu z kobietami. Jazda na rowerze była najczęstszą przyczyną złamań szyjki macicy u mężczyzn, podczas gdy jazda konna była najczęstszą przyczyną u kobiet.

Źródło: US Consumer Product Safety Commission, National Electronic Injury Surveillance System (NEISS), 2018.

Uraz kręgosłupa szyjnego

Poważny uraz szyi może spowodować uszkodzenie części lub całego rdzenia kręgowego. Stopień objawów od urazu rdzenia kręgowego zależy od części rdzenia kręgowego, który jest dotknięty. Im wyżej uraz znajduje się na kręgosłupie, lub im bliżej mózgu, tym większy wpływ ma na ruch ciała i odczucia. Urazy szyjnego odcinka rdzenia kręgowego są zazwyczaj najcięższym rodzajem urazów rdzenia kręgowego. Mogą one prowadzić do niedowładu czterokończynowego lub czterokończynowego z towarzyszącą im utratą siły mięśniowej we wszystkich czterech kończynach. W zależności od zakresu urazu, urazy szyjnego odcinka rdzenia kręgowego mogą być całkowite lub niekompletne.

Całkowite SCI powoduje całkowitą utratę wszystkich funkcji motorycznych i sensorycznych poniżej poziomu urazu. Około 50% wszystkich urazów rdzenia kręgowego jest całkowitych i dotyczy w równym stopniu obu stron ciała. W przypadku całkowitego SCI, rdzeń kręgowy rzadko ulega przecięciu lub całkowitemu przerwaniu. Jest to bardziej powszechne niż utrata funkcji spowodowana przez stłuczenie lub stłuczenie rdzenia kręgowego lub przez zmniejszenie przepływu krwi do uszkodzonej części rdzenia kręgowego.

W niekompletnym SCI, pewne szczątkowe funkcje pozostają poniżej pierwotnego poziomu urazu. Osoba z urazem niepełnym może być w stanie poruszać jedną ręką lub nogą bardziej niż drugą lub może mieć więcej funkcji po jednej stronie ciała niż po drugiej.

Może wystąpić wstrząśnienie rdzenia kręgowego, które również może być całkowite lub niepełne. W takich przypadkach dysfunkcja rdzenia kręgowego jest przemijająca, zwykle ustępuje w ciągu jednego lub dwóch dni. Zawodnicy piłki nożnej są szczególnie podatni na wstrząśnienia kręgosłupa i stłuczenia rdzenia kręgowego. Te ostatnie mogą dawać objawy neurologiczne, w tym drętwienie, mrowienie, wrażenia podobne do porażenia prądem i pieczenie w kończynach.

• Niezwykły ból lub ucisk w szyi, głowie lub plecach
• Mrowienie lub utrata czucia w dłoni, palcach, stóp lub palców u nóg
• Częściowa lub całkowita utrata kontroli nad jakąkolwiek częścią ciała
• Napęd moczowy lub jelitowy, nietrzymanie moczu lub stolca
• Trudności z utrzymaniem równowagi i chodzeniem
• Nietypowe pasmowate odczucia w klatce piersiowej: ból, ucisk
• Zaburzone oddychanie po urazie
• Nietypowe guzki na głowie lub kręgosłupie

Narodowe Centrum Statystyczne Uszkodzeń Rdzenia Kręgowego na Uniwersytecie w Alabamie śledzi kompleksowe informacje dotyczące SCI, w tym dogłębne dane dotyczące SCI związanego ze sportem.

• Nurkowanie: 1,772 mężczyzn, 160 kobiet = 1932
• Rower: 496 mężczyzn, 68 kobiet = 564
• All Terrain-Vehicle/All Terrain-Cycle (ATV/ATC): 218 mężczyzn, 37 kobiet = 255
• Piłka nożna: 153 samców = 153
• Snow Skiing: 170 samców, 19 kobiet = 189
• Horseback Riding: 76 samców, 77 kobiet = 153
• Sporty zimowe: 135 samców, 30 kobiet = 165
• Inne sporty: 126 samców, 29 samic = 155
• Surfing (w tym body surfing): 140 samców, 6 samic = 146
• Wrestling: 94 samców, 2 samice = 96
• Trampolina: 68 samców, 8 samic = 76
• Gimnastyka: 38 samców, 21 samic = 59
• Snowmobile: 48 mężczyzn, 9 kobiet = 57
• Sporty terenowe: 44 samców, 2 kobiety = 46
• Hang Gliding: 40 samców, 2 kobiety = 42
• Baseball: 23 samców, 1 kobieta = 24
• Basketball: 15 mężczyzn = 15
• Skateboard = 8 mężczyzn, 1 kobieta = 9
• Track and field: 6 mężczyzn = 6

• An estimated 10.1% wszystkich SCIs jest związanych ze sportem
• Z 33 406 zgłoszonych SCIs, łącznie 3 367 było związanych ze sportem
• 3 003 przypadki wystąpiły u mężczyzn, podczas gdy 364 przypadki wystąpiły u kobiet
• 84.9% wszystkich SCI związanych z uprawianiem sportu zakończyło się tetraplegią

• Ages 0-15: 24.1%
• Wiek 16-30: 14.2%
• Wiek 31-45: 7.3%
• Wiek 46-60: 4.5%
• Wiek 61-75: 2.8%
• Wiek 76-98: 0.9%

Źródło: The National Spinal Cord Injury Statistical Center, University of Alabama at Birmingham, NSCISC 2018. Annual Statistical Report and Facts at a Glance, January 2019.

Testowanie i diagnostyka

Każdy uraz szyi związany ze sportem musi być zarządzany z wysokim stopniem podejrzliwości dla poważnych stanów, takich jak złamania szyi. Złamanie szyi lub uszkodzenie rdzenia kręgowego jest medycznym stanem nagłym. Sportowiec nie powinien wracać do sportu lub aktywności, dopóki nie uzyska zgody lekarza, a jego siła nie powróci do poziomu sprzed urazu. Pacjent powinien jak najszybciej poddać się pełnemu badaniu neurologicznemu w celu oceny niestabilności i/lub uszkodzenia rdzenia kręgowego. Diagnoza lekarza specjalisty oparta na incydencie, objawach, badaniu fizycznym i wynikach badań radiologicznych, obejmuje jedno lub więcej z następujących badań:

• Skan tomografii komputerowej (CT lub CAT scan): Obraz diagnostyczny tworzony po odczytaniu przez komputer promieni rentgenowskich; może pokazać kształt i wielkość kanału kręgowego, jego zawartość oraz struktury wokół niego.
• Obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego (MRI): Badanie diagnostyczne, które wytwarza trójwymiarowe obrazy struktur ciała przy użyciu silnych magnesów i technologii komputerowej; może uwidocznić rdzeń kręgowy, korzenie nerwowe i otaczające je obszary, a także powiększenie, zwyrodnienie i guzy.
• Rentgen: Zastosowanie promieniowania w celu wytworzenia filmu lub obrazu części ciała, może pokazać strukturę i ustawienie kręgów oraz zarys stawów.

Możliwości leczenia różnią się w zależności od następujących czynników:

• Silność złamania
• Jeśli występuje towarzyszące zwichnięcie lub niestabilność
• Które kości szyjne są złamane
• Czy występuje uszkodzenie rdzenia kręgowego lub nerwów, z osłabieniem lub porażeniem mięśni

Niewielkie (kompresyjne) złamanie jest często leczone kołnierzem szyjnym lub ortezą noszoną przez sześć do ośmiu tygodni, dopóki kość nie zagoi się sama. Bardziej poważne lub złożone złamanie może wymagać trakcji lub interwencji chirurgicznych, w tym instrumentowania kręgosłupa lub zespolenia z chirurgiczną dekompresją lub bez niej.

Chirurgiczna dekompresja rdzenia kręgowego jest wykonywana po wystąpieniu urazu, chociaż czas podjęcia tej interwencji jest bardzo różny. Operacja polega na usunięciu różnych tkanek lub fragmentów kości, które uciskają i uszkadzają rdzeń kręgowy. W zależności od okoliczności urazu, dekompresję wykonuje się różnymi metodami operacyjnymi, np. podchodząc do uciśniętego rdzenia od przodu (anterior) lub od tyłu (posterior). Coraz częściej staje się jasne, że dekompresja i stabilizacja u pacjentów z SCI powinna być natychmiastowa, tak szybko, jak jest to medycznie bezpieczne i uzasadnione.

Urazy głowy związane z kolarstwem są znacznie częstsze niż złamania szyi, ale nierzadko zdarza się, że podczas wypadku pacjent doznaje zarówno urazu głowy, jak i szyi. Z szacunkowych 2 692 złamań szyi związanych z uprawianiem sportu leczonych w amerykańskich szpitalnych oddziałach ratunkowych w 2009 roku, 536 miało związek z jazdą na rowerze.

Oszacowane 80% śmiertelnych wypadków rowerowych z udziałem pojazdów silnikowych wśród dzieci w wieku 14 lat i młodszych występuje z powodu zachowania rowerzysty, takiego jak wjeżdżanie na ulicę bez zatrzymywania się, wymijanie się z ruchem ulicznym, przekraczanie znaków stopu lub jazda pod prąd.

Źródło: US Consumer Product Safety Commission, National Electronic Injury Surveillance System (NEISS), 2009.

Urazy głowy związane z piłką nożną, w szczególności wstrząśnienia mózgu, są częstsze niż złamania szyi; ale nierzadko gracz może doznać zarówno urazu głowy, jak i szyi podczas incydentu. Spośród szacowanych 2,692 sportowych złamań szyi leczonych w amerykańskich szpitalnych izbach przyjęć w 2009 r., 268 dotyczyło piłki nożnej.

Urazy szyi są zwykle związane z kolizjami o dużej prędkości pomiędzy graczami, powodując przyspieszenie lub opóźnienie głowy na szyi. Przyspieszenie często powoduje whiplash typu siły rozszerzenia na szyi, podczas gdy opóźnienie często powoduje siły zgięcia. Spearing, który został zakazany w futbolu amerykańskim od 1976 roku, dzieje się, gdy gracz używa hełmu / głowy jako pierwszy punkt kontaktu z innym graczem. Spearing jest istotną przyczyną urazów kręgosłupa szyjnego i niedowładu czterokończynowego.

• Oszacowano, że urazy kręgosłupa szyjnego występują u 10-15% wszystkich zawodników piłki nożnej, najczęściej u zawodników liniowych i defensywnych.
• W ciągu ostatnich 33 lat 307 graczy piłki nożnej z niepełnym wyleczeniem neurologicznym związanym z OZW kręgosłupa szyjnego: 253 uczniów szkół średnich, 34 studentów, 14 profesjonalistów i 6 zawodników. Dane wskazują na zmniejszenie liczby urazów rdzenia szyjnego z niepełnym odzyskiem neurologicznym w porównaniu z danymi opublikowanymi na początku lat 70-tych.
• W ciągu 33 lat od 1977-2009, 216 z 307 graczy z szyjnym SCI grało w obronie.
• W czasie sezonu piłkarskiego 2009, było dziewięć urazów rdzenia szyjnego z niepełnym odzyskiem neurologicznym. Jest to spadek w stosunku do 14 urazów szyjnego rdzenia kręgowego z niepełnym odzyskiem neurologicznym w 2008 roku. Siedem z tych urazów wystąpiło na poziomie szkoły średniej, jeden na poziomie college’u i jeden na poziomie zawodowym.
• Większość katastrofalnych SCIs występuje w grach. W sezonie 2009, pięć urazów miało miejsce w grach, dwa w ćwiczeniach i dwa w meczach pokazowych.
• Prawie 10% katastrofalnych SCIs w odcinku szyjnym miało miejsce podczas starcia.

• 47-letni mężczyzna uprawiał surfing, spadł i prawdopodobnie uderzył głową w piaskownicę, doznając złamania kompresyjnego w odcinku C-1 i złamania kompresyjnego w odcinku piersiowym w odcinku T-1.
• 11-letni chłopiec jechał na dętce w parku wodnym i został uderzony, doznając śmiertelnego złamania szyi.
• 6-letni chłopiec wskoczył do wbudowanego basenu na swoim podwórku, uderzając głową w betonowe dno, doznając złamania szyi w odcinku C-2 i C-3.
• 32-letni mężczyzna pływał w domu, uderzył głową w bok basenu, doznając złamania szyi.

Źródło: US Consumer Product Safety Commission, National Electronic Injury Surveillance System (NEISS), 2009.

Pomimo że wiele urazów spowodowanych jazdą na rowerze to urazy głowy, prawidłowe stosowanie kasków zatwierdzonych przez SNELL, American National Standards Institute (ANSI) lub American Society for Testing and Materials (ASTM) może również pomóc w zapobieganiu urazom SCI. Kask musi być odpowiednio dopasowany, a pasek kasku zapięty i zaciśnięty tak, aby nie spadł z niego podczas jazdy lub upadku. Inne wskazówki dotyczące zapobiegania SCI na rowerze obejmują:

• Niech dzieci poniżej roku nie jeżdżą na rowerze.
• Jedź rowerem w odległości co najmniej trzech stóp od zaparkowanych samochodów.
• Nie noś słuchawek.
• Przestrzegaj lokalnych przepisów ruchu drogowego przez cały czas.
• Nigdy nie trzymaj się poruszającego się pojazdu.
• Używaj „znaków ręcznych” do wskazywania kierunku skrętu.

• Gracze piłki nożnej otrzymują odpowiednie przygotowanie i wzmocnienie mięśni głowy i szyi.
• Trenerzy i urzędnicy zniechęcają graczy do używania górnej części kasków piłkarskich jako taranów podczas blokowania, uderzania, chwytania i przenoszenia piłki.
• Trenerzy, lekarze i szkoleniowcy zapewniają, że sprzęt graczy jest odpowiednio dopasowany, zwłaszcza kask, i że paski są w pozycji blokady.
• Trenerzy przygotowani do ewentualnego katastrofalnego SCI. Cały personel musi wiedzieć, co robić w takim przypadku. Bycie przygotowanym i dobrze poinformowanym może stanowić różnicę w zapobieganiu trwałemu kalectwu.
• Wykonywanie przepisów zabraniających uderzeń kolcami w trakcie ćwiczeń i gier.
• Piłkarze pouczeni, aby nie opuszczać głowy podczas kontaktu z zawodnikiem, który się z nim zderzył, w celu uniknięcia zderzeń kask-hełm.

• Sprawdzenie deskorolki lub łyżworolek pod kątem wszelkich uszkodzonych części.
• Zawsze noś kask, dobrze przymocowany do głowy.
• Sprawdź teren pod kątem skał, gruzu, pęknięć w chodniku lub nierównych powierzchni.
• Noś dobrze dopasowaną odzież, ochraniacze na kolana i łokcie, szelki na nadgarstki i rękawice.

• Nie nurkuj w wodzie o głębokości mniejszej niż 12 stóp lub w basenach naziemnych. Sprawdź głębokość i sprawdź, czy w wodzie nie ma zanieczyszczeń przed nurkowaniem.
• Przestrzegaj wszystkich zasad i znaków ostrzegawczych w parkach wodnych, basenach i plażach publicznych.
• Przy pierwszym kontakcie z wodą wejdź do wody.
• Nigdy nie popychaj ani nie popychaj nikogo do wody i nie pozwalaj na to dzieciom.

• Nadzoruj młodsze dzieci przez cały czas; i nie pozwalaj na używanie sprzętu sportowego lub uprawianie sportów nieodpowiednich dla ich wieku. Nie zezwalaj na korzystanie z placów zabaw o twardej nawierzchni.
• Nie bierz udziału w sporcie, gdy jesteś chory lub bardzo zmęczony.
• Wyrzuć i wymień uszkodzony sprzęt sportowy lub sprzęt ochronny.
• Nigdy nie ślizgaj się głową do przodu podczas kradzieży bazy.

Źródła dodatkowych informacji

• National Center for Catastrophic Sport Injury Research
• National Electronic Injury Surveillance System

National Spinal Cord Injury Statistical Center

Informacje o autorze

Nitin Agarwal, MD
Rut Thakkar
Khoi Than, MD

AANS nie popiera żadnych zabiegów, procedur, produktów ani lekarzy, o których mowa w tych arkuszach informacyjnych dla pacjentów. Podane informacje mają charakter edukacyjny i nie są przeznaczone do udzielania porad medycznych. Każdy, kto poszukuje konkretnej porady lub pomocy neurochirurgicznej, powinien skonsultować się ze swoim neurochirurgiem lub znaleźć go w swojej okolicy za pomocą internetowego narzędzia AANS Find a Board-certified Neurosurgeon.

.